Przepisy prawa budowlanego w 2025 roku - co się zmieniło i jakie wprowadzono nowelizacje?

Prawo budowlane w 2025 roku przynosi istotne zmiany dla inwestorów, deweloperów i właścicieli nieruchomości. Dowiedz się, które przepisy ułatwią budowę domu, a które ją skomplikują. Sprawdź kluczowe zmiany w prawie budowlanym w 2025 roku.

Z tego artykułu dowiesz się:

    • jakie inwestycje mieszkaniowe skorzystają na uproszczeniach formalnych,
    • co zmienia się w kwestiach projektów, zgłoszeń i nadzoru budowlanego w 2025 roku,
    • jak nowe przepisy wpłyną na koszty i czas realizacji inwestycji w 2025 roku,
    • jakie obowiązki i przywileje wprowadza nowe prawo dla deweloperów i właścicieli gruntów.

Jakie zmiany wprowadza prawo budowlane w 2025?

W najbliższych miesiącach zmieni się aktualne prawo budowlane. 2025 rok przynosi szereg zmian w przepisach, które będą dotyczyć zarówno indywidualnych inwestorów, jak i deweloperów.

Nowe definicje poszczególnych rodzajów budynków

Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw Ministerstwa Rozwoju i Technologii wprowadza nowe definicje budynków:

    • budynek mieszkalny wielorodzinny – jest to budynek niebędący budynkiem jednorodzinnym i służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych.
    • budynek gospodarczy – czyli umożliwiający mieszkańcom przechowywanie płodów rolnych, narzędzi, materiałów i sprzętu, a także wykonywanie prac warsztatowych.
    • budynek zamieszkania zbiorowego – do tej kategorii zaliczają się m.in. hotele, motele, pensjonaty, domy wycieczkowe i wypoczynkowe, schroniska młodzieżowe, domy studenckie, internaty, zakłady poprawcze i inne budynki do okresowego pobytu ludzi.
    • budynek rekreacji indywidualnej – przystosowany do okresowego wypoczynku dla ludzi.

Uproszczenia procedur administracyjnych - 2025 vs. 2024 

Nowe prawo budowlane 2025 przyniesie zmiany dotyczące postępowania administracyjnego w przypadku istotnych odstępstw inwestora od dokumentacji projektowej – np. w zakresie warunków technicznych. Nadzór budowlany zyska możliwość pouczenia go i wezwania do naprawienia błędów oraz doprowadzenia robót do stanu zgodnego z ustawą Prawo budowlane 2025. Pozwoli to uniknąć skomplikowanego i kosztownego postępowania administracyjnego, a także konieczności wstrzymania inwestycji.
Nowelizacja prawa budowlanego w Polsce (2025) umożliwia legalizację niektórych samowoli budowlanych już po 10 latach w trybie uproszczonego postępowania administracyjnego. Do tej pory było to możliwe najwcześniej po upływie 20 lat.

Nowe regulacje ułatwiające budowę domów do 70 m2

Budowa domu jednorodzinnego o powierzchni zabudowy do 70 m2 nie wymaga pozwolenia już od 2022 roku. Wkrótce obecne przepisy prawa budowlanego mogą zostać doprecyzowane – zgodnie z uzasadnieniem projektu Ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. W założeniach do tego dokumentu można przeczytać, że nowelizacja uściśli zakres weryfikacji złożonego przez inwestora zgłoszenia budowy. Wskaże również organom administracyjnym, jak mają postąpić z niekompletnym wnioskiem lub wskazującym, że maksymalny obszar zabudowy będzie większy niż 70 m2. 

Prawo budowlane 2025 i 2026 – budynki mieszkalne: co zmienia się dla inwestorów?

Tylko do końca bieżącego roku gminy będą mogły wydawać bezterminowe decyzje o warunkach zabudowy bez uchwalenia planu ogólnego. W przypadku złożenia wniosku do 30 czerwca 2026 r. będą one ważne przez 5 lat, w obszarach uzupełnienia zabudowy.

Wielu inwestorów już teraz masowo wnioskuje o wydanie warunków zabudowy na dotychczasowych zasadach – z obawy, że lokalne władze nie zdążą przygotować planu ogólnego do końca roku. Istnieje takie ryzyko, jeśli samorząd nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a jednocześnie nie dysponuje odpowiednimi kadrami i zasobami organizacyjno-finansowymi. Brak warunków zabudowy może oznaczać, że inwestor będzie musiał się wstrzymać z planowaną inwestycją, ponieważ jego działka nie uzyska statusu budowlanej.

Plany ogólne są jednak szansą na liberalizację przepisów dotyczących zgłoszeń i pozwoleń na budowę. Zastąpią dotychczas stosowany dokument planistyczny – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Pozwoli to znacznie przyspieszyć i uprościć procedury.

Sprawdź aktualne oferty mieszkań objętych nowym prawem. Zobacz, które inwestycje mogą zyskać na nowych przepisach.

Nowe definicje budynków a stawki podatkowe

Inwestor powinien także dokonać przeglądu swojego majątku. Może się okazać, że w związku z nowelizacją ustawy Prawo budowlane aktualne w 2025 roku stawki podatkowe będą inne niż do tej pory. Stanie się tak w sytuacji, gdy dana nieruchomość zostanie objęta wyższym podatkiem z powodu wprowadzenia nowych definicji budynków. Konieczne będzie wtedy zgłoszenie zmian w urzędzie gminy.

Cyfryzacja i zmiana formy dokumentacji

Projekt zmian w prawie budowlanym przewiduje wydłużenie z 31 grudnia 2029 roku do 31 maja 2034 roku możliwości korzystania z papierowych dzienników budowy, które zostały wydane przed tą datą. Inwestorzy mogą jednak już teraz zdecydować się na prowadzenie dziennika budowy online c-KOB, aby uprościć proces gromadzenia informacji i ich przekazywania odpowiednim organom.

Czy nowe prawo budowlane 2025 zmienia obowiązki inwestora?

Projekt nowelizacji Ustawy prawo budowlane nie przewiduje zmian w zakresie obowiązków inwestora. W dalszym ciągu będą do nich należeć:

• opracowanie projektu budowlanego,
• zorganizowanie kierownika budowy na terenie inwestycji – z wyjątkiem budynków jednorodzinnych do 70 m2,
• sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
• zlecenie wykonania i odbioru robót budowlanych,
• zapewnienie specjalistycznego nadzoru nad robotami budowlanymi – w razie skomplikowanych prac.

Ustawa Prawo budowlane 2025 rok – najważniejsze zmiany

Wyjaśnijmy teraz kluczowe zmiany w prawie budowlanym, które mogą zacząć obowiązywać w 2025 roku.

Art. 29 – nowe wyłączenia z obowiązku uzyskania pozwolenia

Nowelizacja ustawy Prawo budowlane 2025 Art. 29 rozszerza listę wyłączeń z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę, a w niektórych przypadkach również z konieczności zgłoszenia inwestycji.
Jeśli planowane zmiany wejdą w życie, inwestor nie będzie potrzebował decyzji o pozwolenie na budowę m.in.:
    • wolnostojących (maksymalnie dwie kondygnacje) budynków użyteczności publicznej do 200 m2,
    • wolnostojących przydomowych schronów i ukryć do 35 m2 dla mieszkańców budynku jednorodzinnego,
    • wolnostojących kontenerów telekomunikacyjnych do 35 m2,
    • pozostałych kontenerów do 35 m2 o wysokości do 3 m,
    • bieżni do uprawiania sportu,
    • bezodpływowych zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności do 30 m3,
    • mikroinstalacji na obiekcie budowlanym turbin wiatrowych wraz z masztami o łącznej wysokości powyżej 3 m i nie większej niż 12 m.

Nowelizacja wprowadza także nowe rodzaje inwestycji, które nie wymagają zarówno pozwolenia na budowę, jak i zgłoszenia. Należą do nich m.in.:
    • baseny i oczka wodne do 50 m2 przy jednorodzinnych budynkach mieszkalnych i budynkach rekreacji indywidualnej,
    • garaże, hangary, hale i magazyny do 600 m2 na terenach zamkniętych,
    • niezadaszone przydomowe tarasy naziemne do 35 m2,
    • bezodpływowe zbiorniki na wody opadowe lub roztopowe o łącznej pojemności do 5 m3,
    • konstrukcje oporowe o wysokości do 0,8 m,
    • mikroinstalacje wiatrowe (na obiekcie budowlanym) o łącznej wys. do 3 m.

Nowelizacja prawa budowlanego dotycząca odległości od granicy działki i szkół 

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw to kolejny dokument, który zmienia dotychczasowe prawo budowlane. W 2025 roku odległość od szkoły do granicy działki będzie musiała wynieść co najmniej 1,5 km w miastach i 3 km na wsiach. Ustawa wprowadza także wymóg, aby działka budowlana znajdowała się maksymalnie w promieniu 1,5 km od terenów zielonych w miastach i 3 km na wsiach. Wymagane odległości będą liczone w linii prostej, na podstawie możliwego dojścia drogą pieszą. Tereny zielone muszą mieć powierzchnię co najmniej 20 ha.
Planowane zmiany mają na celu zapewnienie mieszkańcom lepszego dostępu do infrastruktury społecznej i poprawę warunków ich życia.

Nowe obowiązki informacyjne dla deweloperów

Nowelizacja Ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym zobowiązuje deweloperów, aby od 2025 roku publikowali na swojej stronie internetowej konspekt informacyjny. Powinni w nim uwzględnić następujące dane:

    • ceny za m2 powierzchni użytkowej oferowanych mieszkań, domów jednorodzinnych oraz innych sprzedawanych nieruchomości,
    • ceny pomieszczeń przynależnych,
    • wysokość pozostałych świadczeń pieniężnych, które nabywca powinien wnieść na rzecz dewelopera.

Aby przygotować swoich pracowników na wdrożenie nowych zmian, wielu deweloperów organizuje dla nich szkolenia „Prawo budowlane 2025”.

Ustawa prawo budowlane 2025: tekst jednolity – co zawiera i gdzie go znaleźć?

Chcesz przeczytać aktualnie obowiązującą ustawę Prawo budowlane 2025? Tekst jednolity w wersji elektronicznej znajdziesz pod następującymi źródłami:

    • Prawo budowlane 2025 ISAP – Internetowy System Aktów Prawnych
    • Prawo budowlane 2025 LEX – System Informacji Prawnej LEX
Plik do pobrania z ustawą Prawo budowlane 2025 PDF jest załącznikiem do Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 marca 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo budowlane.

Tekst jednolity zawiera jedenaście rozdziałów, w tym:

    • Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie
    • Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego (inwestora, inspektora nadzoru, projektanta i kierownika budowy)
    • Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych
    • Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych
    • Utrzymanie obiektów budowlanych
    • Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego

Jak nowe przepisy wpływają na planowanie inwestycji mieszkaniowych?

Istnieje spore ryzyko, że inwestorom trudniej będzie uzyskać decyzję o warunkach zabudowy. Może pojawić się problem z dostępnością gruntów pod nowe inwestycje, co w warunkach dużej konkurencji będzie stymulować wzrost cen działek, mieszkań i domów. Niektórzy inwestorzy zostaną zmuszeni do rezygnacji z inwestycji, gdy gmina nie zdąży uchwalić planu ogólnego.

Z drugiej strony zmiany w prawie budowlanym 2025 usprawnią i przyspieszą proces inwestycyjny, m.in. dzięki uproszczonym procedurom administracyjnym. Planowane nowelizacje odciążą zarówno inwestorów, jak i pracowników nadzoru budowlanego i administracji.

Prawo budowlane 2025 – podsumowanie

Nowe prawo budowlane 2025 to szansa na łatwiejsze inwestowanie w nieruchomości – szczególnie dla tych, którzy planują budowę domu jednorodzinnego. Koszty i formalności mogą się zmniejszyć, jeśli spełnione zostaną określone warunki (np. dom do 70 m² bez pozwolenia). Według ustawy z 2025 r., zmiany te mają przyspieszyć proces budowlany i zwiększyć dostępność mieszkań. To dobry moment, aby przemyśleć własną strategię inwestycyjną i przygotować się na nowe możliwości.

Oblicz swój budżet inwestycyjny. Wykorzystaj kalkulator zdolności kredytowej i sprawdź wysokość raty kredytu.

SPRAWDŹ ZDOLNOŚĆ KREDYTOWĄ