Instalacja elektryczna w domu: schemat i koszty

Instalacja elektryczna jest podstawowym elementem każdego domu, a prawidłowo działająca jednym z najważniejszych czynników wpływających na bezpieczeństwo. Planując montaż lub modernizację istniejącej instalacji elektrycznej, należy zwrócić szczególną uwagę na projekt oraz prawidłowy montaż.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• do czego służy instalacja elektryczna,
• jak poprowadzić prąd w poszczególnych pomieszczeniach, 
• gdzie powinny znajdować się punkty gniazd elektrycznych.

Co to jest i do czego służy instalacja elektryczna w domu?

Co to jest instalacja elektryczna? Najprościej rzecz ujmując, instalacje elektryczna to zespół współpracujących ze sobą elementów elektrycznych o skoordynowanych parametrach technicznych, doprowadzających energię elektryczną z sieci rozdzielczej do odbiorników. 

Tym samym instalacja elektryczna umożliwia po prostu korzystanie z prądu - zapewniając dopływ energii do gniazd zasilających. Bez instalacji elektrycznej niemożliwe jest zatem podłączenie drobnych sprzętów AGD, RTV czy innych urządzeń elektrycznych, a także korzystanie z oświetlenia. 

Z czego składa się domowa instalacja elektryczna?

Elektryka w domu jednorodzinnym czy budynku wielorodzinnym powinna spełniać określone wymagania. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określa, jakie elementy i rozwiązania techniczne należy zapewnić w instalacjach elektrycznych w budynkach.  

Domowa instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym czy budynku wielorodzinnym składa się z kilku elementów. Jednym z ważniejszych jest przyłącze, czyli element wyjściowy dla instalacji elektrycznej, łączący zewnętrzną sieć zasilającą ze złączem znajdującym się w budynku. Kolejnym jest złącze - łączące instalację w budynku z przyłączem linii energetycznej. 

W przypadku większych budynków wielorodzinnych potrzebna będzie też rozdzielnica główna, w której znajdują się zabezpieczenia poszczególnych linii wewnętrznych zasilających oraz obwodu administracyjnego. Ważnymi elementami instalacji elektrycznej w mieszkaniu czy domu jednorodzinnym są również wewnętrzna linia zasilające (lub linie) oraz instalacje odbiorcze. 

Sprawdź również: Prąd w ogrodzie 

Instalacja elektryczna w domu - jakie przewody będą najlepsze?

Do prawidłowego wykonania instalacji elektrycznej w domu niezbędny jest nie tylko dobry projekt instalacji elektrycznej i wsparcie fachowca z odpowiednimi uprawnieniami, ale też - właściwe materiały. Warto na przykład wiedzieć, że w domowych instalacjach elektrycznych stosuje się przewody miedziane, o kroju dostosowanym do obciążenia obwodu, prowadzone pojedynczo lub w postaci przewodów wielożyłowych. 

Należy też mieć na uwadze fakt, że inne przewody stosuje się do oświetlenia, a inne - do gniazdek elektrycznych. O ile w pierwszym przypadku wystarczające będą kable o przekroju 1,5 mm, o tyle przy gniazdkach potrzebne są przewody mogące wytrzymać większe obciążenie. Z tego względu zazwyczaj stosowane są wtedy kable o przekroju 2,5 mm. 

Sprawdź również: Jak zabezpieczyć dom przed burzą?

Ile kosztuje instalacja elektryczna?

Koszt wykonania instalacji elektrycznej jest uzależniony m.in. od liczby obwodów i punktów elektrycznych, które będzie musiał zamontować fachowiec. Na ostateczny koszt ma także wpływ rodzaj punktów elektrycznych i liczba osprzętu (gniazd i łączników). 

Średnia cena instalacji elektrycznej w 2023 r. to ok. 70-76 zł za punkt elektryczny, przy czym należy pamiętać, że np. punkty siłowe trójfazowe będą droższe, podczas gdy, chociażby oświetlenie schodowe - znacznie tańsze. Z kolei montaż złącza kablowego to koszt ok. 1200-1700 zł za sztukę, a rozdzielni i skrzynki bezpiecznikowej - od ok. 120 do 400 zł. Warto jednak pamiętać, że trzeba płacić osobno za wyprowadzenie obwodów, montaż list, włączników, podłączenie przewodu do złącza kablowego itd. 

Czytaj więcej: Elektryczne ogrzewanie podłogowe - koszty

Szacuje się, że całkowity koszt instalacji elektrycznej w domu jednorodzinnym o powierzchni ok. 100 m2 może wynieść w tym roku średnio od 14 do 17 tys. zł. W przypadku mieszkania o powierzchni 50m2 koszt powinien być nawet o ponad połowę niższy.

Sprawdź również: Domowa elektrownia - produkcja prądu na własne potrzeby

Ile kosztuje projekt instalacji elektrycznej?

Zazwyczaj schemat instalacji elektrycznej w nowym domu o metrażu 100 m2 to koszt od 700 do 1200 zł; w przypadku mieszkania będzie on odpowiednio niższy. Najczęściej za projekt instalacji w lokalu mieszkalnym należy zapłacić od 500 do 1000 zł, w zależności od stopnia skomplikowania schematu.

Ile kosztuje wymiana instalacji elektrycznej?

Nieco inaczej kształtuje się koszt wymiany instalacji elektrycznej na nową. Zakres prac będzie zależeć m.in. od wieku i stanu instalacji. Zazwyczaj jednak średni koszt wymiany to ok. 8-10 tys. zł w domu o metrażu 100 m2 i ok. 4-5 tys. w mieszkaniu o powierzchni ok. 50 m2. To z kolei, ile trwa wymiana instalacji elektrycznej w mieszkaniu, zależy choćby od tego, czy mieszkanie stoi puste i przygotowane do modernizacji. Jeśli tak, powinno to zająć nie więcej niż 2-3 dni. 

Ile kosztuje przegląd instalacji elektrycznej?

Od czasu do czasu należy przeprowadzić fachowy przegląd instalacji elektrycznej. Na szczęście w tym przypadku koszt nie jest już tak wysoki i waha się zazwyczaj w przedziale 300-600 zł, w zależności od powierzchni mieszkania czy domu. 

Jak wykonać instalację elektryczną w domu?

Jak zrobić instalację elektryczną w domu? O ile właściciele mieszkania czy domu mogą (a nawet powinni) zaplanować instalację elektryczną, w tym m.in. zaplanować gniazdka, oświetlenie czy rozmieszczenie włączników, to jednak wykonanie zarówno ostatecznego projektu, jak i prac należy do fachowca z odpowiednimi uprawnieniami. 

Jak rozprowadzić instalację elektryczną w taki sposób, by zapewnić jak największą funkcjonalność poszczególnym pomieszczeniom? Warto pamiętać o kilku kwestiach. 

Instalacja elektryczna w salonie

Projektując instalację w tym pomieszczeniu, musimy przewidzieć dużo większą liczbę gniazd elektrycznych niż gdziekolwiek indziej w domu. Tutaj warto przemyśleć kwestię oświetlenia sufitowego, kierunkowego oraz ściennego. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie wszystkich włączników oświetleniowych w jednym miejscu. Trzeba pamiętać również o gniazdach elektrycznych doprowadzających prąd do telewizora i innych urządzeń. Najlepiej chować je za meblami, tak aby były mało widoczne, ale łatwo dostępne. Włączniki światła powinny być tak skonfigurowane, abyśmy mogli włączać tylko część oświetlenia.

Instalacja elektryczna w sypialni 

W sypialni zwykle potrzebne są dwa gniazdka, symetrycznie po obu stronach łóżka. Umożliwi to wygodne podłączenie lampek nocnych czy ładowanie telefonu. Tutaj sprawdzi się również oświetlenie ścienne, np. tuż za wezgłowiem łóżka. W tym pomieszczeniu możemy też zaplanować większą liczbę włączników. Dzięki temu zapalone światło przy drzwiach można będzie wyłączyć dodatkowym włącznikiem bez konieczności wstawania z łóżka.

Instalacja elektryczna w kuchni i jadalni

W pomieszczeniach takich jak kuchnia i jadalnia warto zaplanować kilka niezależnych obwodów oświetleniowych. Tutaj podstawę stanowi oświetlenie sufitowe. W kuchniach z jadalnią zwykle montujemy dwa punkty oświetlenia sufitowego. Jeden w centralnym punkcie pomieszczenia, a drugi bezpośrednio nad stołem. W kuchniach sprawdza się również instalacja oświetlenia kierunkowego, np. w suficie podwieszanym bądź na ścianie.

Nieodłącznym elementem są punkty gniazd elektrycznych. Jeśli chodzi o gniazdka w kuchni, to najważniejsze będą te na blatach kuchennych, ponieważ do nich będą podłączone urządzenia AGD. Należy zaplanować za szafkami gniazda o większej mocy, które zasilą lodówkę, zmywarkę oraz piekarnik. W kuchni liczba gniazd elektrycznych powinna nieco przewyższać zapotrzebowanie energetyczne.

Instalacja elektryczna w łazience

W łazience sprawdzi się oświetlenie górne, ścienne i kierunkowe. Instalacje powinny znajdować się w większej odległości od wanny czy prysznica. Tutaj należy wybrać wyjścia gniazd elektrycznych bryzgoszczelnych i kable o odpowiedniej grubości ze względu na to, że będą podłączone do takich urządzeń jak np. pralka czy suszarka bębnowa. 

Instalacja elektryczna: podsumowanie

Źle wykonana instalacja stanowi zagrożenie dla mieszkańców, dlatego też tak istotne jest wybranie odpowiedniego specjalisty, który prawidłowo poprowadzi instalację elektryczną w domu. Przed zatrudnieniem fachowca warto przeanalizować własne potrzeby i wstępnie zaplanować gniazdka czy włączniki w każdym pokoju. Jeśli chodzi o koszty, należy liczyć się z wydatkiem rzędu kilku-kilkunastu tysięcy złotych - w zależności od projektu i powierzchni mieszkania.