Wynajem mieszkania Ukraińcom - wzory: umowa najmu, umowy użyczenia i umowa najmu okazjonalnego dla Ukraińców

Według polskiego prawa, z obcokrajowcami można podpisać umowę użyczenia lokalu, polegającą na nieodpłatnym udostępnieniu nieruchomości oraz tradycyjną umowę najmu lub umowę najmu okazjonalnego. Poniżej bezpłatnie pobierzesz wszystkie przykładowe wersje umów.

Z tego artykułu dowiesz się:

• czy warto wynająć mieszkanie Ukraińcom i czy najem okazjonalny dla Ukraińców jest możliwy,
• na jakich zasadach funkcjonuje wynajem mieszkania Ukraińcom w Polsce,
• co powinna zawierać umowa najmu z Ukraińcem.

Wynajem mieszkania Ukraińcom: czy umowa najmu z obcokrajowcem jest możliwa?

Wątpliwości związane z wynajmem mieszkania obcokrajowcom nie powinny dziwić; szczególnie duże emocje wywołuje temat wynajmu mieszkania osobom zza wschodniej granicy – czyli uchodźcom z Ukrainy, ale też osobom, które przybyły do Polski w celach zarobkowych. Zrozumienie przepisów prawa oraz praw i obowiązków stron wynikających z ustawy o ochronie praw lokatorów jest kluczowe, aby wynająć mieszkanie Ukraińcom. Warto przy tym zaznaczyć, że ze względu na sytuację za naszą wschodnią granicą, wynajem mieszkania obcokrajowcom z innych państw odbywa się na odmiennych zasadach niż w przypadku obywateli Ukrainy – a przynajmniej w niektórych sytuacjach.

Umowa najmu mieszkania z Ukraińcem jest jak najbardziej możliwa; obywatele tego państwa, którzy przebywają w Polsce legalnie (np. posiadając status uchodźcy), mogą być stroną umowy najmu. Należy przy tym podkreślić, że umowa jest zawierana na podstawie polskiego prawa; to oznacza, że obcokrajowca obowiązują polskie przepisy. Jednocześnie umowa najmu powinna być co do zasady sporządzona w dwóch językach, tak, by obcokrajowiec był w pełni świadomy treści dokumentu, który podpisuje, i warunków umowy, którą zawiera.

Co powinno znaleźć się w umowie najmu? Odpowiedź jest prosta – umowa najmu mieszkania dla Ukraińców powinna zawierać ten sam zestaw zapisów, co w przypadku Polaków czy obywateli jakiejkolwiek innej narodowości. Oznacza to, że w umowie powinny znaleźć się:

• dane stron,
• informacje o przedmiocie najmu (adres nieruchomości, metraż, liczba pomieszczeń itd.),
• warunki najmu (wysokość czynszu i dodatkowych opłat, wysokość kaucji, obowiązki najemcy i wynajmującego – będące jednocześnie zgodne z polskim prawem, dodatkowe ustalenia między stronami).

Należy też pamiętać, że do umowy – niezależnie czy mowa o zwykłym najmie, czy najmie okazjonalnym – powinno być dołączone oświadczenie, że najemca rozumie treść umowy i ją akceptuje.

Umowa najmu okazjonalnego dla Ukraińców: bezpieczna umowa najmu nieruchomości?

Jeszcze do niedawna podstawowa różnica między umową najmu a umową najmu okazjonalnego polegała na konieczności poświadczenia notarialnego oraz wskazania przez najmującego nowego miejsca zamieszkania po ewentualnym rozwiązaniu umowy w przypadku drugiej formy.

W przypadku wynajmu mieszkania Polakom nadal tak jest; to właśnie dlatego najem okazjonalny jest uważany za bezpieczniejszą formę najmu z punktu widzenia wynajmującego. Mniejsze ryzyko prawne dotyczące wynajmu mieszkania zachęca do sporządzenia umowy najmu i wynajęcia mieszkania pierwszej osobie, która zobowiąże się do przestrzegania uzgodnionych warunków. Dzięki oświadczeniom dołączonym do umowy najmu okazjonalnego właścicielowi mieszkania łatwiej przeprowadzić eksmisję lokatora, jeśli ten okaże się nieuczciwy (czyli np. nie będzie uiszczał opłat przez dłuższy czas).  Umowa najmu okazjonalnego jest zatem korzystna dla rynku najmu – mniejsze ryzyko pustostanów oznacza większy wybór dla potencjalnych najemców i stabilniejsze stawki najmu.

Czy umowa najmu okazjonalnego z Ukraińcem jest możliwa? Podobnie jak zwykła umowa najmu – jak najbardziej, ponieważ przepisy nie wykluczają najmu mieszkania przez osobę dowolnej narodowości (w przypadku najmu okazjonalnego istotne jest jedynie, by była to osoba fizyczna). Warto jednak pamiętać, że obecnie umowa okazjonalna dla Ukraińców nie musi zawierać pewnych elementów.  

W związku z wybuchem wojny w Ukrainie na początku 2022 r. przepisy zostały uproszczone, aby ułatwić wynajem mieszkania uchodźcom i użyczenie lokali obcokrajowcom. Przyjęta została ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium państwa”. Obowiązująca specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy zakłada, że do zawierania umów najmu okazjonalnego nie będzie się stosować przepisów o obowiązku wskazania innego lokalu, w którym najemca będzie mógł zamieszkiwać po wyegzekwowaniu od niego obowiązku opróżnienia i wydania lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego. W przypadku umowy najmu okazjonalnego z obywatelem Ukrainy nie istnieje zatem obowiązek dostarczenia przez przyszłego najemcę odpowiednich oświadczeń.

Nie zmienia się jednak sama forma umów najmu w zakresie podstawowych elementów, jakie powinny się w nich znaleźć. Bezpieczna umowa użyczenia lokalu oraz umowa wynajęcia mieszkania obywatelom Ukrainy - zarówno dotycząca najmu, jak i najmu okazjonalnego - powinna zawierać obowiązki stron umowy, ich prawa, podstawowe dane osobowe oraz warunki umowy. 

Wynajem mieszkania Ukraińcom – wzór umowy

Dokument powinien być opracowany w dwóch językach z dołączonym oświadczeniem o zrozumieniu treści umowy. Poniżej bezpłatnie pobierzesz przykładowe wzory umów, uwzględniające dwie wersje językowe - polską i ukraińską.

• wzór umowy użyczenia lokalu,
• wzór umowy najmu mieszkania,
• wzór umowy najmu okazjonalnego,
• wzór zaświadczenia o zrozumieniu treści umowy.

UWAGA: Wspólnie z ekspertami przygotowaliśmy przykładowe drafty umów, które powinny zostać indywidualnie dostosowane do potrzeb obu stron.

Wynajmowanie mieszkań Ukraińcom: czy wynająć mieszkanie Ukraińcom?

Już w przypadku wynajmu mieszkania Polakom część wynajmujących ma pewne obawy co do tego, czy lokator okaże się uczciwy i faktycznie dotrzyma warunków umowy. Przed podpisaniem umowy najmu, aby zmniejszyć ryzyko wynajmu mieszkania obywatelom Ukrainy, którzy nie płaciliby rachunków, warto po prostu przeprowadzić szczerą rozmowę z potencjalnym najemcą. Właściciel mieszkania może na przykład zapytać o źródło dochodów czy o to, gdzie najemca mógłby przeprowadzić się w razie wcześniejszego wypowiedzenia umowy najmu.

Wynajem mieszkania Ukraińcom: podsumowanie

Właściciel nieruchomości powinien wiedzieć, że umowa najmu mieszkania dla Ukraińców zasadniczo nie różni się zbyt mocno od tej, która zawierana jest z Polakami czy innymi obcokrajowcami. Ukraińcy muszą przestrzegać tych samych zasad, a umowa najmu – zawierać te same podstawowe elementy. Uzgodnienia między stronami muszą być też zgodne z polskim prawem. Wynajmujący mimo to mogą obawiać się, że w razie, gdyby ukraiński lokator okazał się nieuczciwy, eksmisja będzie trudniejsza niż w przypadku najmu okazjonalnego. W praktyce cała ewentualna procedura będzie przebiegać na zbliżonych zasadach co w przypadku zwykłej umowy najmu z osobą dowolnej narodowości.