Eko osiedle – trendy na 2020

Zieleń na osiedlu jest już nie tylko uzupełnieniem oferty mieszkaniowej. Mieszkańcy budynków wielorodzinnych chcą korzystać z osiedlowych parków i skwerów tak, jak właściciele domów z ogrodem – ze stref wypoczynku i rekreacji, chcą pielęgnować rośliny, a nawet uprawiać ogródki warzywne. Aktywność sportowa i powrót do natury jest dziś stylem życia, który można realizować także w mieście.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• czym są parki kieszonkowe
• jakie eko trendy będą popularne w 2020 roku
• czy tereny zielone są tworzone tylko dla ludzi 

Projektowanie zieleni na osiedlu jest uwarunkowane przede wszystkim wielkością przestrzeni między budynkami i lokalizacją osiedla. Ważne jest również sąsiedztwo, a szczególnie bliskość drzew, parku lub akwenów wodnych. Najczęściej jednak po sąsiedzku nie ma terenów atrakcyjnych przyrodniczo, a osiedlowa zieleń jest wypełnieniem przestrzeni między kolejnymi budynkami lub infrastrukturą publiczną. Jednak nawet tereny zurbanizowane mogą być miejscem, w którym człowiek zapewni sobie kontakt z przyrodą.

Nowy format - parki kieszonkowe

Ogrody kieszonkowe to pomysł, który wywodzi się z USA (ang. pocket park), gdzie miniparki stały się dla mieszkańców dużych metropolii jedynym sposobem na kontakt z zielenią. W dużych miastach parki kieszonkowe powstają nawet na powierzchni kilku lub kilkunastu m², a za maksymalną powierzchnię takich ogródków uznaje się 5 tys. m². Parki kieszonkowe mogą powstawać nie tylko w miastach – również na terenach podmiejskich lub na wsiach, czyli wszędzie tam, gdzie znajduje się publiczny grunt, nie przeznaczony pod zabudowę.

Zwykle są za małe, aby ulokować tam boisko sportowe czy skatepark, ale z powodzeniem mieszczą mały plac zabaw dla dzieci, urządzenia zewnętrznej siłowni, ławki, hamaki czy stolik do gry w karty. Parki kieszonkowe, z uwagi na niskie koszty założenia, mogą również powstawać jako rozwiązania tymczasowe – do czasu rozpoczęcia inwestycji zaplanowanej zgodnie z przeznaczeniem działki lub stanowić sposób na atrakcyjne zagospodarowanie terenu wokół pomnika, rzeźby lub innej instalacji artystycznej.

Boston Public Garden. Źródło: unsplash.com, autor: Josephine Baran.

Odwrót od betonu i szkła

Minimalistyczne formy, wykorzystanie betonu i szkła, a przy tym równy trawnik oraz starannie zaplanowane nasadzenia to styl, który okres świetności ma już za sobą. Nowoczesne ogrody i parki osiedlowe rządzą się już innymi prawami – beton jest zastępowany przez kamień i drewno, trawniki przez kwietne łąki, a meble z tworzyw sztucznych przez wiklinę lub ratan.

Oszczędność formy wciąż kreuje przestrzeń parków i skwerów, a przy tym dobrze koresponduje z nowoczesną architekturą budynków, ale obowiązkowy jest pierwiastek eko. Naturalne materiały oraz kształty nawiązujące do pierwotnych form krajobrazu to pożądane elementy nowoczesnego stylu. Nie bez powodu zieleń pojawia się na tarasach i dachach budynków, „płynie” po ścianach i wdziera w każdy, możliwy do wykorzystania element małej architektury – przy budynkach stawiane są duże, całoroczne donice, sezonowe pergole i zielone altany.

Wyraźny trend, który będzie kształtował sposób urządzania terenów zielonych – także w obszarze zieleni miejskiej – to styl wiejski, czyli powrót do natury i sielanki swojskiego ogrodu. Ten styl jest odzwierciedleniem ucieczki od „betonowych miast” i perfekcyjnie zaplanowanej przestrzeni. Będzie sprzyjał tym, którzy cenią swobodę, potrzebują nieco więcej zamętu i różnorodności, ale w rozumieniu wolności i poszanowania dla przyrody, którą należy chronić przed nadmierną ingerencją człowieka.

Ogródki warzywne na dachach lub tarasach budynków mieszkalnych to kolejny przejaw powrotu do epoki ogródków działkowych i aktywności w ogrodzie. Dziś mieszkańcy bloków chcą – podobnie, jak pokolenia ich rodziców i dziadków – uprawiać warzywa, owoce i zioła, np. w donicach.

Źródło: unsplash.com, autor: Markus Spiske

Ogród nie tylko dla ludzi

Niezależnie od stylu, w jakim urządzone są tereny zielone, nowością ostatnich lat jest projektowanie miejsc przyjaznych zwierzętom. Wszystko wskazuje na to, że tendencja ta utrzyma się także w następnych latach. Czym objawia się trend eko w projektowaniu zieleni? W ogrodach i parkach powstają budki lęgowe dla ptaków oraz hotele dla owadów, czyli specjalne konstrukcje, w których różne gatunki bezkręgowców znajdują chronienie i miejsce na budowę gniazda.

Przestrzeń wypoczynkowa nierzadko stanowi powierzchnię z nowymi nasadzeniami, ale projekt uwzględnia także pierwotny krajobraz, który ma jednocześnie podkreślać i chronić naturalne ukształtowanie terenu oraz kompozycje roślinne. W parkach powstają także zdroje wodne i źródełka oraz niezwykłe ogrody deszczowe, gdzie woda opadowa dzięki odpowiedniej roślinności i urządzeniom trafia z powrotem do ekosystemu. Często na takich terenach tworzone są przyrodnicze ścieżki edukacyjne, które nie tylko prezentują wyjątkowe gatunki roślin i zwierząt, ale także uczą poszanowania dla przyrody.