Budowa domu w lesie - o czym pamiętać?

Dom w lesie to marzenie wielu osób. Nic dziwnego - cisza, spokój i kontakt z wszechobecną naturą to coś, czego brakuje szczególnie mieszkańcom zabieganych miast. Jednak pojawia się pytanie, jak zorganizować takie przedsięwzięcie. Czy prawo pozwala na stawianie budynków mieszkalnych w takim miejscu? Podpowiadamy!

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• jakie pozwolenia trzeba mieć, by budować dom w lesie
• jak postawić domek w lesie - krok po kroku
• ile kosztuje taka nieruchomość

Dlaczego warto wybudować dom w lesie?

O zaletach domu w lesie można by mówić długo, bowiem lista nie jest krótka. Rozwiązanie zyskuje na popularności szczególnie w ciągu ostatnich lat, gdzie lockdown i zamknięcie często w ciasnych mieszkaniach na blokowiskach wdały się we znaki dużej części społeczeństwa. Ci, którzy dysponowali własnym domem z ogrodem, byli uznawani za prawdziwych szczęściarzy. Nic więc dziwnego, że kolejne osoby zapragnęły własnej nieruchomości, a większość z nich wyznało zasadę: im większa leśna głusza tym lepiej.

Dom na terenach leśnych to przede wszystkim ucieczka od zgiełku miasta i pędzącego trybu życia. Otoczenie natury pozwala nie tylko na kontemplację pięknych widoków, ale również wyciszenie i relaks. To również spore możliwości architektoniczne - las jest idealnym miejscem na niestandardową nieruchomość o oryginalnych kształtach. To również okazja do dużych przeszkleń bez obaw o wzrok sąsiadów. Podglądać nas mogą co najwyżej sarenki. Czyste powietrze i spokój mają też wartości prozdrowotne, które w krótkim czasie bez wątpienia wpłyną na samopoczucie mieszkańców. 

Co więcej, budowa domu przy lesie może być świetną inwestycją, np. pod najem krótkoterminowy.

Jakie formalności są wymagane?

Kupno działki nie stanowi większego problemu. Właścicielem lasu, szczególnie prywatnego, może stać się właściwie każdy z nas. Czy jednak można na swoim własnym terenie postawić dom? Nie zawsze i na pewno nie jest to łatwe. Chcąc spełnić swoje marzenie, trzeba przygotować się na szereg formalności i uzbroić się przede wszystkim w cierpliwość. 

Najważniejszą sprawą, na jaką zwrócić należy uwagę, jest fakt czy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla danego terenu przewidziano możliwość budowy domu na działce leśnej. Jeśli tak, sprawa nie będzie skomplikowana. Jeśli nie - nadzieja w złożeniu wniosku o zmianę przeznaczenia terenu z gruntu leśnego na cele budowlane, jednak gmina nie ma obowiązku rozpatrzyć go pozytywnie. Jeżeli możliwość zabudowy występuje, pozostaje jeszcze kwestia wyłączenia gruntu z produkcji leśnej.

Decyzję o odleśnieniu działki z lasu państwowego podejmuje marszałek województwa. Zanim wniosek trafi jednak tak wysoko, przejść musi jeszcze długą drogę urzędową zaczynając od wójta, poprzez burmistrza oraz izbę rolniczą, której pozytywna opinia jest niezbędna dla marszałka. W przypadku terenu prywatnego, osobą decyzyjną jest starosta. Przy kupowaniu działki, trzeba jednak pamiętać, że ostatecznie nasz wniosek może pozostać odrzucony. Plan zagospodarowania przestrzennego to jeszcze jedna ważna rzecz. Jeśli wybranemu kawałkowi ziemi towarzyszy oznaczenie Ls, wówczas miejsce to znajduje się pod ochroną i nie wolno tam umieszczać niczego nowego.

Budowa domu w lesie krok po kroku

Nieruchomość na terenach leśnych generuje sporo zachodu jeszcze przed rozpoczęciem prac. Jednak po uzyskaniu wszelkich zgód i pozwoleń, czeka nas jeszcze standardowa procedura związana z powstaniem domu jednorodzinnego. Nie różni się ona znacząco od zabudowy w mieście czy innej lokalizacji. Przez jakie etapy musimy przejść?

Etap zerowy

Pierwszy etap wiąże się z wyrównaniem i ogrodzeniem działki (a także wycinką drzew, które kolidują z budową), wytyczeniem obrysu budynku, postawieniem fundamentów i ewentualnej piwnicy, wykonaniem izolacji przeciwwilgociowej i termicznej, rozprowadzeniem instalacji wodno-kanalizacyjnej w fundamentach oraz ułożeniem podkładu betonowego.

Na etapie zerowym konieczna będzie ekipa budowlana, ale zaangażować trzeba będzie także geodetę, który jako jedyny ma uprawnienia, by wytyczyć nieruchomość w terenie. Początkowe prace powinny być dokładnie nadzorowane, bowiem błędy popełnione w tym momencie będą bardzo trudne lub wręcz niemożliwe do naprawienia. Całość zajmie około 2-4 tygodnie.

Stan surowy otwarty

W kolejnym etapie nasz dom nabierze kształtów. W zakres prac w ramach stanu surowego otwartego wchodzą: postawienie ścian zewnętrznych i działowych oraz wybudowanie kominów, wykonanie stropów oraz wewnętrznych schodów żelbetowych, wykonanie więźby dachowej i ułożenie pokrycia dachu, montaż rynien.

To najdroższy moment podczas powstawania nieruchomości, który pochłonie około 45 proc. całego kapitału. Prace potrwają 2-4 miesiące, w zależności od warunków pogodowych.

Stan surowy zamknięty

Postawienie docelowego ogrodzenia, wykonanie instalacji elektrycznej, sanitarnej i gazowej, montaż stolarki okiennej, drzwi wejściowych, rolet zewnętrznych oraz bramy garażowej, wylanie posadzki, położenie tynków wewnętrznych, ocieplenie elewacji, montaż parapetów zewnętrznych oraz balustrad na ewentualnych balkonach. 

Te prace muszą być wykonane, aby mówić o stanie surowym zamkniętym (oczywiście jeśli decydujemy się na dane rozwiązania, jak np. rolety zewnętrzne czy balkony). Są to prace budowlane, które wymagają specjalistów w wielu dziedzinach. Jeśli nasza ekipa nie ma ich wśród swoich pracowników, konieczne będzie zatrudnienie dodatkowo elektryka, instalatora gazowego i sanitarnego, kominiarza czy montera okien. 

Etap wykończenia

Ostatni i zdecydowanie najmilszy moment to oczywiście wykańczanie. To chwila, w której nasz dom zaczyna powolutku wyglądać tak, jak go sobie od miesięcy wyobrażamy. Prace obejmują montaż urządzeń grzewczych (kominek, piec, grzejniki), instalację ogrzewania, montaż drzwi i parapetów wewnętrznych, szpachlowanie oraz malowanie ścian, położenie płytek i paneli, wykończenie kuchni i łazienki (w tym biały montaż), instalację lamp i gniazdek elektrycznych.

Po tym etapie następuje zakończenie prac, a na inwestorze spoczywa szereg obowiązków związanych z formalnościami, w tym kontakt z urzędem, czy w przypadku kredytu - z bankiem.

Na co zwrócić uwagę podczas budowy domu w lesie?

Budowa domu w lesie wiąże się z pewnymi trudnościami. Ogromnym wyzwaniem w takiej okolicy jest wilgoć, na którą zostanie narażony nasz dom, w efekcie czego po czasie może pojawić się grzyb i pleśń, a także odpadający tynk. Kluczowa jest zatem izolacja przeciwwilgociowa pionowa na ścianach fundamentów oraz pozioma na miejscu złączenia fundamentów i ścian zewnętrznych. Warto też zwrócić uwagę na użyte materiały i już zawczasu wybrać te o większej odporności. 

Trudną kwestią może okazać się także wspomniana już wycinka drzew. Może się okazać, że choć zależy Ci przecież na zalesionej działce, część roślin zagraża bezpieczeństwu mieszkańców (wśród drzew szczególnie trzeba zwrócić uwagę na sosny) albo zwyczajnie uniemożliwia zabudowę. Zanim jednak złapiemy za piłę - upewnijmy się, że dane drzewo możemy w ogóle wyciąć (szerzej mówi o tym ustawa o ochronie przyrody z roku 2004). 

Problemem w takiej lokalizacji jest również tzw. agresja mikrobiologiczna, czyli porastanie elewacji domu, przede wszystkim jego północnych i zachodnich ścian, przez różne gatunki mchów i glonów. Rozwiązaniem jest wybór warstwy termoizolacji, która będzie jednocześnie uniemożliwiać rozwój mikroorganizmów.

Ostatni temat to odległość od tereny leśnego. Jeśli decydujemy się na dom przy lesie, musimy zwrócić na to uwagę. Przepisy mówią, że minimalna odległość powinna wynosić 12 m, gdy ściany i pokrycie budynku nie rozprzestrzeniają ognia lub 16 m, gdy sytuacja jest odwrotna.

Ile kosztuje dom w lesie?

Koszt samej zabudowy nie różni się od inwestycji w innych lokalizacjach (choć np. trudny dojazd na działkę może być powodem zwiększenia ceny). Wydatek będzie więc zależał od metrażu domu, wprowadzonych rozwiązań, jakości użytych materiałów czy rejonu Polski, w którym dochodzi do prac. Zmiennych jest zatem dużo i trudno oszacować tutaj jedną kwotę. Jest to jeszcze trudniejsze, jeśli zdecydujemy się na niestandardowy projekt, który wyeksponuje największe zalety najbliższej okolicy. Dla przykładu duże przeszklenia potrafią znacząco podnieść ostateczny koszt. 

Sama działka to również kwestia indywidualna - tu ponownie ma znaczenie lokalizacja (nie tylko region kraju, ale też atrakcyjność najbliższej okolicy) oraz metraż.

Podsumowanie

Dom w lesie to oczywiście nie rozwiązanie dla każdego. Jednak każdy kto ceni sobie spokój i piękne otoczenie, a przy tym nie potrzebuje stałego dostępu do miejskich wygód, na pewno choć raz pomyślał o wyprowadzce w takie miejsce. I choć załatwienie formalności w związku z taką inwestycją wcale nie należy do łatwych - nie sposób powiedzieć, że nie warto. Oczywiście, jeśli uda nam się uzyskać pozwolenie na budowę, trzeba pamiętać o kilku kwestiach, a przede wszystkim odpowiednio zabezpieczyć dom przed wilgocią i momentami agresywną naturą. Inwestycja odpłaci się jednak niepowtarzalną aurą, sąsiedztwem leśnych zwierząt, czystym powietrzem i ukojeniem.