Program MDM - podsumowanie

Program MDM zyskał ogromną popularność, a dzięki niemu wielu młodych Polaków otrzymało wsparcie w zakupie swojego pierwszego mieszkania lub budowie domu. Program co prawda skończył się już kilka lat temu, ale nadal wzbudza duże zainteresowanie. Dlaczego? Jak wyglądało Mieszkanie dla Młodych? Na jaką pomoc mogą liczyć Polacy po jego zakończeniu?

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• na jakich zasadach działał program MDM
• ile osób skorzystało z programu
• jakie są alternatywy dla Mieszkania dla Młodych

Mieszkanie dla Młodych - warunki programu

Program Mieszkanie dla Młodych ruszył w roku 2013 i - jak sama nazwa wskazuje - miał być pomocą dla młodych osób. Wsparcie polegało na jednorazowym dofinansowaniu wkładu własnego w momencie zawierania kredytu hipotecznego. Środki mogły zostać przeznaczone na zakup pierwszego mieszkania lub budowę domu jednorodzinnego. Oczywiście na pewnych zasadach.

Pierwszym kryterium była wielkość nieruchomości. W przypadku mieszkania całkowita powierzchnia użytkowa mogła wynosić maksymalnie 75 mkw., w przypadku domu - 100 mkw. Ta zasada (jak i wiele innych) nie dotyczyła jednak beneficjentów wychowujących co najmniej troje dzieci. Ci mogli zakupić lokal o 10 mkw. większy (85 lub 110 mkw.). W każdej lokalizacji były też ustalone limity transakcyjne. Cena wybranej nieruchomości nie mogła ich przekroczyć.

Program współpracował z kilkoma bankami i tylko u nich można było zaciągnąć kredyt hipoteczny. Ten musiał być rozliczany w złotówkach, pokrywać przynajmniej 50 proc. ceny nieruchomości, a okres spłaty musiał wynosić minimum 15 lat.

Co więcej, zakupiony lokal nie mógł zostać sprzedany przez 5 lat. W innym wypadku beneficjent musiał zwrócić całość dotacji.

Jaką kwotę dofinansowania można było uzyskać?

Wysokość dotacji była uzależniona od wskaźnika przeliczeniowego. Jest to koszt odtworzenia 1 mkw. powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, obowiązujący w danej gminie. Wysokość wskaźnika była wyznaczana dwa razy w roku przez miejscowego wojewodę. Maksymalna kwota dofinansowania zależała więc przede wszystkim od lokalizacji. Zmiennym czynnikiem była także liczba dzieci w rodzinie.

Beneficjenci, którzy w momencie zaciągania kredytu nie mieli dzieci, mogli liczyć na dopłatę do 10 proc. wartości odtworzeniowej. Przy jednym dziecku było to 15 proc., przy dwójce - 20 proc, a przy trójce lub więcej - 30 proc. Trzeba przy tym zaznaczyć, że podane wysokości zmieniały się w trakcie trwania programu, na początku dopłaty były mniejsze. 

Mieszkanie dla Młodych a rozwód Czytaj

Kto mógł starać się o dofinansowanie w mdm?

Aby dołączyć do programu, trzeba było spełnić określone warunki.

Pierwszym z nich był wiek. Beneficjentem MDM mogła być osoba, która nie ukończyła 36 roku życia. W przypadku małżeństw brano pod uwagę wiek młodszego małżonka.

Kredytobiorcy nie mogli w chwili składania wniosku, a także wcześniej, być właścicielami innej nieruchomości lub posiadać spółdzielczego własnościowego prawa do jakiegokolwiek lokalu. Obie zasady nie dotyczyły jednak beneficjentów, którzy mieli troje lub więcej dzieci.

Ile osób skorzystało z programu Mieszkanie dla Młodych? Statystyki

MDM zostało wprowadzone we wrześniu 2013 roku, a ostatnia edycja odbyła się w roku 2018. Przez ten czas, z pomocą programu Mieszkanie dla Młodych kupiono ponad 110 tysięcy nieruchomości, a najwięcej zaakceptowanych wniosków było w roku 2016 (27 085 przyznanych dotacji). Największą popularnością program cieszył się w województwach mazowieckim i wielkopolskim (po 15 proc.), pomorskim (12 proc.) i dolnośląskim (10 proc.). Wśród miast wojewódzkich, najwięcej wniosków złożono w Warszawie - 21 proc.

Niemal 45 proc. wniosków wśród małżeństw zostało złożonych przez pary niemające dzieci.

Troje dzieci lub więcej miało 12 proc. beneficjentów.

W przypadku singli aż 91 proc. stanowiły osoby bezdzietne.

Czteroletni program kosztował niemal 3 miliardy złotych. Ponad 95 proc. dotacji dotyczyło lokali mieszkalnych, niecałe 5 proc. - domów jednorodzinnych. Średnia powierzchnia nieruchomości wyniosła 55,76 metrów kwadratowych.

Mieszkanie dla Młodych a Rodzina na Swoim - porównanie

Przed rozpoczęciem MDM obowiązywał inny program rządowy - Rodzina na Swoim. Oba programy są szeroko komentowane i porównywane do siebie. Czy rzeczywiście były zbliżone?

RnS działało w latach 2007-2012. Założenie było podobne - wesprzeć młodych ludzi w zakupie pierwszej nieruchomości. Różniły się nieco obwarowania lokali. Domy mogły mieć aż 140 mkw., natomiast mieszkania - 50 mkw. (w przypadku singli) lub 75 mkw. (małżeństwa i osoby samotnie wychowujące dziecko). Do programu dołączyło blisko 200 tys. beneficjentów. 

Główną różnicą była forma wsparcia. Rodzina na Swoim polegało na dopłacie 50 proc. wartości odsetek od przyznanego kredytu przez pierwsze 8 lat. Choć program zakończył się w roku 2013, rząd ponosił jego koszty jeszcze w 2021. 

Co zamiast Mieszkania dla Młodych?

Choć Mieszkanie dla Młodych cieszyło się dużą popularnością, w 2018 wsparto ostatnich beneficjentów. Po zakończeniu programu MDM zaczęto się zastanawiać co dalej. Rząd zaproponował kolejne dwa programy budownictwa mieszkaniowego. W 2022 roku powstał kolejny. Jak wyglądają?

Mieszkanie Plus

Program ma za zadanie wspierać te osoby, które nie są w stanie zakupić własnej nieruchomości. Mieszkanie Plus jest kierowane do osób, które nie mają swojego lokalu, za to dysponują zdolnością czynszową. Co ciekawe, beneficjenci mogą skorzystać nie tylko z zawarcia umowy najmu, ale także z opcji późniejszego wykupienia mieszkania na określonych warunkach.

Mieszkanie Plus Czytaj więcej

Mieszkanie na Start

Kolejny program to uzupełnienie poprzedniego. Zakłada bezzwrotne finansowe wsparcie w ponoszeniu wydatków z tytułu najmu lokalu. Z Mieszkanie na Start mogą skorzystać najemcy mieszkań budowanych we współpracy z gminami także przez prywatnych inwestorów. Beneficjenci muszą spełniać określone wymogi - przede wszystkim sprawdzany jest dochód.

Program Mieszkanie na Start Sprawdź szczegóły

Kredyt bez wkładu własnego

W maju 2022 roku wszedł w życie program Polskiego Ładu - Mieszkanie bez wkładu własnego. Beneficjentami mogą być osoby, które mają wystarczające środki na spłatę kredytu, ale nie mają oszczędności na wkład własny. Program daje kredytobiorcom gwarancję wkładu własnego, co pozwala na zaciągnięcie kredytu hipotecznego na 100 proc. wartości nieruchomości. BGK zagwarantuje do 20 proc. kwoty kredytu (ale nie więcej niż 100 tys. zł), a cena nieruchomości nie może być wyższa niż 500 tys. zł. 

Jak działa kredyt bez wkładu własnego? Sprawdź

Podsumowanie MDM

Program Mieszkanie dla Młodych niewątpliwie zyskał dużą popularność i pomógł wielu młodym Polakom. Wspierał przede wszystkim rodziny z dziećmi, choć jak pokazują statystyki, z MDM korzystali także single oraz bezdzietne małżeństwa. Po czasie to jednak Rodzina na Swoim jest uznawana za bardziej udany projekt. Beneficjenci mogli więcej zaoszczędzić, a większość transakcji zostało zawartych na rynku wtórnym.

W MDM początkowo dostępny był rynek pierwotny, co dodatkowo nakręciło i tak rosnące już ceny. Obecnie eksperci wspominają o tym, że program Mieszkanie dla Młodych był niedopracowany, a większość osób, która z niego skorzystała - i tak mogłaby sobie pozwolić na kupno lokalu mieszkalnego. Z programem kupili po prostu nieco większe. Mówi się o tym, że głównym wygranym byli w tej sytuacji deweloperzy, którzy zwiększyli swoją sprzedaż.