Dofinansowanie do mieszkania dla niepełnosprawnych

Osoby niepełnosprawne w Polsce nie mają co liczyć na pomoc w kupnie mieszkania. Państwo nie dołoży się do zakupu nieruchomości dla takiego obywatela, ale dobrą informacją jest fakt, że inwalidzi mogą liczyć na inne formy wsparcia – m.in. pokrycie części kosztów utrzymania nieruchomości, czynszu, czy niektórych remontów.

Tzw. dodatek mieszkaniowy przyznawany jest także w przypadku wynajmu mieszkań od prywatnych właścicieli.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• czym jest dodatek mieszkaniowy 
• jakie są kryteria jego otrzymania 
• z jakich form pomocy mogą korzystać osoby niepełnosprawne 

Dodatek mieszkaniowy

Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest przez gminy osobom o niskich dochodach. Ma na celu wsparcie w utrzymaniu nieruchomości. Reguluje to ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych. O pieniądze mogą się ubiegać osoby o bardzo różnym tytule prawnym do lokalu: właściciele mieszkań, najemcy lub podnajemcy, osoby ze spółdzielczym lokatorskim lub własnościowym prawem do lokalu, osoby które oczekują na lokal socjalny.

Drugim kryterium jest dochód. W przypadku osób prowadzących gospodarstwo domowe samotnie, nie powinien on przekraczać 175 proc. najniższej emerytury. Dla gospodarstw domowych prowadzonych przez co najmniej dwie osoby, granica dochodowa wynosi 125 proc. najniższej emerytury na każdego z domowników. Obecnie (od marca 2017) najniższa emerytura wynosi 1000 zł. Oznacza to, że w przypadku osób samotnych, które chcą otrzymać dodatek, dopuszczalny średni miesięczny dochód wynosi obecnie 1700 zł brutto, a w przypadku rodzin - 1250 zł brutto na każdego domownika. Kolejne kryterium dotyczy powierzchni mieszkania przypadającej na jedną osobę, oraz oczywiście wydatków ponoszonych na jego utrzymanie. Przyznawaniem dodatków mieszkaniowych zajmują się Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej.

Wysokość dodatku stanowi różnicę pomiędzy wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego (bądź wydatkami ponoszonymi za lokal w przypadku, gdy powierzchnia użytkowa lokalu jest mniejsza lub równa powierzchni normatywnej), a wydatkami poniesionymi przez osobę otrzymującą dodatek. Na jakie pieniądze można liczyć? Przykładowo – w 2016 roku średnia wysokość miesięcznego dodatku mieszkaniowego w Krakowie wynosiła 240 zł.

Pieniądze na remont i dostosowanie mieszkania dla osób z niepełnosprawnością

Inwalidzi mogą liczyć na pieniądze na niezbędne remonty. Zwrócić się należy w tej sprawie do powiatowego centrum pomocy rodzinie. Szczegółowe warunki dofinansowania, likwidacji tak zwanych barier architektonicznych określa Rozporządzenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków PFRON, a także art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. d ustawy o rehabilitacji.

Ile można dostać? Górna granica jeśli chodzi o refundację jest naprawdę wysoka, bowiem wynosi 95 proc. kosztów prac. Jeśli chodzi o limit kwotowy, został on ustalony na poziomie 57 tys. zł.

Niestety nie ma mowy o tym, by z pieniędzy PFRON wyremontować całe mieszkanie. W grę wchodzą więc tylko ściśle określone prace remontowe – konkretnie związane z ułatwieniem życia i codziennej aktywności osób niepełnosprawnych, a więc m.in. budowa podjazdu dla wózków inwalidzkich, poszerzenie drzwi, zamontowanie podłóg antypoślizgowych, przerobienie wanny na tzw. mokrą łazienkę, montaż systemu uchwytów umożliwiających przesiadanie się z wózka inwalidzkiego itp.

Jeśli staramy się o pieniądze, powinniśmy niezbędne dokumenty złożyć w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Chodzi o: wniosek o dofinansowanie, zaświadczenie lekarskie uzasadniające potrzebę likwidacji barier, potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, oświadczenie o dochodach, udokumentowaną podstawę prawną zameldowania w lokalu, w którym ma nastąpić likwidacja barier architektonicznych, potwierdzenie zameldowania w danym powiecie. We wniosku określamy zakres prac, przewidywany termin realizacji oraz koszty. Deklarujemy też, że posiadamy niezbędny wkład własny.

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku osoba niepełnosprawna podpisze umowę ze starostą powiatowym, w której zostaną określone szczegółowe warunki pomocy – m.in. maksymalna kwota dofinansowania, sposób rozliczenia, termin realizacji zadania.

Warto to podkreślić, że Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie nie zwracają kosztów remontu już poniesionych. Tak więc najlepiej z jakimikolwiek pracami  wstrzymać się do momentu przyznania środków i zawarcia umowy o dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Istotne jest również to, że urzędnicy PCPR mogą przeprowadzić kontrolę realizacji prac, a także wizji lokalnej przed ich rozpoczęciem.

Osoby z niepełnosprawnością a Mieszkanie Plus

Preferencyjne warunki dla osób z niepełnosprawnością zostały zawarte w nowym programie pomocowym na rynku mieszkaniowym, czyli Mieszkaniu Plus. Ustawa z 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości określa katalog osób, które mają pierwszeństwo w wynajmowaniu tanich mieszkań od państwa. Są wśród nich osoby, które mają orzeczoną niepełnosprawność w stopniu przynajmniej umiarkowanym, lub wychowujące dziecko z taką niepełnosprawnością.

Przypomnijmy, że Mieszkanie Plus oferuje możliwość wieloletniego wynajmowania lokali od państwa  (z opcjonalnym dojściem do własności) po bardzo niskich cenach. Przykładowo: w Warszawie czynsze bez dojścia do własności będą wynosić 13,43 zł/mkw. Jest to ponad 3 razy mniej niż wynoszą aktualne stawki rynkowe. 

Wiadomo że rząd przygotowuje też preferencyjne dla niepełnosprawnych warunki uczestnictwa w drugim filarze Narodowego Programu Mieszkaniowego – czyli systemie oszczędzania w ramach Indywidualnych Kont Mieszkaniowych. Na razie ciągle nie ma szczegółów ustawowych w tej sprawie (przepisy mają być gotowe do połowy roku), ale z zapowiedzi strony rządowej wynika, że osoby niepełnosprawne byłyby korzystniej traktowane, jeśli chodzi o wysokość premii przyznawanej przez państwo za regularne oszczędzanie na IKM.

Mieszkanie Plus Przeczytaj również poradnik