Panele fotowoltaiczne: fakty i mity — cena, rodzaje i przydatne informacje na temat fotowoltaiki

Data publikacji: 22.08.2025, Data aktualizacji: 23.09.2025
Średnia ocen 4/5 na podstawie 98 głosów
:format(jpg)/articles/gallery/image/9974/panele-fotowoltaiczne.jpg)
Panele fotowoltaiczne to już nieodłączny element polskiego krajobrazu. Choć instalacje na dachach nikogo nie dziwią, temat energii słonecznej nadal budzi sporo pytań i wątpliwości. Czy taka inwestycja naprawdę się zwraca? Czy panele działają także w pochmurne dni? I co z oddawaniem nadwyżek energii do sieci? Weryfikujemy najczęstsze mity o instalacjach fotowoltaicznych i konfrontujemy je z faktami.
Z tego artykułu dowiesz się m.n.:
- czy panele fotowoltaiczne nie działają w pochmurne dni,
- czy koszt instalacji się zwraca,
- czy pozyskaną energię można sprzedawać.
Panele fotowoltaiczne — podstawowe informacje
Fotowoltaika to technologia zamieniająca światło słoneczne bezpośrednio w energię elektryczną. Proces ten wykorzystuje zjawisko fotowoltaiczne, w którym promienie słońca padające na specjalne materiały generują prąd elektryczny.
Podstawowym elementem każdej instalacji jest ogniwo fotowoltaiczne – małe błyszczące kwadraciki wykonane najczęściej z krzemu. Kilkadziesiąt takich ogniw połączonych razem tworzy moduł fotowoltaiczny, czyli panel słoneczny, który montuje się na dachu lub na gruncie.
Prąd z paneli nie nadaje się jednak bezpośrednio do użytku domowego. Dlatego potrzebny jest inwerter, który przekształca energię z paneli na taką, jaką mamy w domowych gniazdkach i której używają nasze sprzęty.
Właściciele instalacji fotowoltaicznych to prosumenci – osoby, które jednocześnie produkują i zużywają energię. Gdy wyprodukują więcej prądu, niż aktualnie potrzebują, mogą go sprzedać do sieci energetycznej w systemie net-billing.
Instalacja paneli fotowoltaicznych — najnowsze programy wsparcia
Po zapoznaniu się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi fotowoltaiki warto przejść do praktycznych aspektów inwestycji w panele słoneczne. O instalacji mogą pomóc zdecydować dostępne formy wsparcia finansowego, które znacząco obniżają koszty całego przedsięwzięcia.
Program Stop Smog – gminne wsparcie dla najmniej zamożnych
Świetną opcją dla osób o najniższych dochodach jest program Stop Smog — aby skorzystać z tej formy wsparcia, należy zwrócić się bezpośrednio do lokalnego urzędu gminy.
Szukaj nieruchomości
Warszawa
mazowieckie, Warszawa
12999 ofert
Wrocław
dolnośląskie, Wrocław
6893 oferty
Kraków
małopolskie, Kraków
5736 ofert
Poznań
wielkopolskie, Poznań
5004 oferty
Łódź
łódzkie, Łódź
3437 ofert
Program może okazać się szczególnie atrakcyjny w mniejszych miejscowościach, w których dotacja pokrywa nawet 100% kosztów inwestycji, włączając instalację fotowoltaiczną. Standardowo gminy do 100 tysięcy mieszkańców otrzymują 70% współfinansowania, a pozostałe koszty może pokryć sama gmina lub Fundusz Termomodernizacji i Remontów. Maksymalny średni koszt realizacji przedsięwzięcia wynosi 53 tysiące złotych.
Z programu mogą skorzystać osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, właściciele domów jednorodzinnych oraz lokali w budynkach dwu lokalowych. Warunkiem jest zamieszkiwanie w gminie objętej ustawą antysmogową – dotyczy to niemal całej Polski.
Program Mój Prąd 6.0 – wsparcie dedykowane prosumentom
Program Mój Prąd 6.0 skierowany jest do prosumentów – osób fizycznych wytwarzających energię na własne potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową na wprowadzanie wyprodukowanego prądu do sieci.
Ulga termomodernizacyjna – dodatkowe wsparcie podatkowe
Obok programów dotacyjnych istnieje również inna forma zachęty do inwestowania w odnawialne źródła energii.
Ulga termomodernizacyjna, bo o niej mowa, pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki poniesione na przedsięwzięcia mające na celu zmniejszenie zapotrzebowania budynku na energię.
Ulga na termomodernizację CZYTAJ

Panele fotowoltaiczne – fakty
Instalacja fotowoltaiczna nie wymaga zmian w konstrukcji?
Prawda! Montaż instalacji fotowoltaicznej nie wymaga wzmacniania dachów, standardowo projektowanych na obciążenia dużo wyższe niż te, które pochodzą od paneli.
Jedynym wymogiem jest zapewnienie wymaganej niezacienionej powierzchni dachu. Oznacza to, że dla paneli o łącznej mocy 4,5 kW minimalna wymagana powierzchnia to ok. 30 m2, skierowana na południe lub południowy zachód (w ostateczności południowy wschód). Jeśli na dachu nie znajduje się taka powierzchnia, można postawić konstrukcję na gruncie – wystarczy niezacieniony kawałek działki.
Domowa instalacja fotowoltaiczna pokrywa 100% zapotrzebowania na prąd?
Prawda! Jeśli zainwestujemy w dobrze zaprojektowaną instalację PV, spokojnie pokryje ona potrzeby energetyczne przeciętnej polskiej rodziny. Z powodzeniem zasilimy wszystkie domowe urządzenia RTV oraz AGD, oraz dostarczymy prąd do oświetlenia w domu.
OZE - odnawialne źródła energii w domu jednorodzinnym CZYTAJ
Pozyskaną energię można sprzedawać?
Prawda! Część energii, która będzie stanowić nadwyżkę można odsprzedać. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce latem, kiedy prawdopodobnie gospodarstwo nie jest w stanie zużyć całej wyprodukowanej energii, w przeciwieństwie do okresu zimowego.
Jest to instalacja w typie on-grid, czyli zintegrowania z siecią elektryczną. Otwiera ona możliwość sprzedawania nagromadzonych nadwyżek energii elektrycznej z ogniw fotowoltaicznych. Rozwiązaniem jest projektowany przez ustawodawcę, półroczny okres rozliczania się z zakładem energetycznym, który odliczy od ilości energii pobranej przez właściciela z sieci zimą, tę ilość, którą wyprodukuje i przekaże do sieci latem.

Mity na temat fotowoltaiki
Koszt instalacji się nie zwraca?
Mit! Sytuacja dotycząca opłacalności instalacji fotowoltaicznej jest inna niż jeszcze kilka lat temu. Obecnie rachunek ekonomiczny jest korzystniejszy, ponieważ maleją ceny paneli oraz rośnie ich sprawność. Tak więc 2/3 całkowitych kosztów ponosi się na zakup paneli z osprzętem, a 1/3 kosztów stanowi zakup inwertera oraz drobne akcesoria (konstrukcje mocujące, przewody) wraz z montażem. Skorzystajmy więc z uproszczonego modelu ROI.
Obliczając opłacalność instalacji fotowoltaicznej, powinniśmy przyjąć dane producentów, według których średnie koszty dla małych instalacji poniżej 10 kW, montowanych na dachach domów, mieszczą się w przedziale 7000-8000 zł/kWp (p — moc szczytowa). Natomiast te o mocy 4 kWp do zasilania podstawowych odbiorników energii, potrzebują 16 paneli o mocy szczytowej 250 Wp, które są sprzedawane po 1000 zł za sztukę. Oznacza to, że średni koszt jednostkowy 7000 zł/kWp generuje wydatek co najmniej 28 tys. zł na wykonanie instalacji fotowoltaicznej.
W polskich warunkach (przy polskim nasłonecznieniu) z 1 m2 panelu fotowoltaicznego można uzyskać ok. 110-150 kWh energii elektrycznej. W przypadku gdy instalacja produkuje średnio 140 kWh rocznie z m2, to uzysk z jednego panelu o standardowym wymiarze 1,64 m2 wyniesie 230 kWh na rok. Bazując na powyższym przykładzie – na 16 panelach zostanie wyprodukowana energia na poziomie 3670 kWh. Jeśli przyjmiemy, że cena energii elektrycznej wynosi 0,6 zł, to oszczędności wyniosą około 2200 zł. Reasumując, wydane 28 tys. zł na zakup instalacji, zwróci się po 12 latach. Jeżeli natomiast uwzględnimy rosnące ceny energii, okazuje się, że inwestycja zwraca się jeszcze szybciej.
Konieczne są pozwolenia?
Mit! Zgodnie ze znowelizowanym Prawem budowlanym montaż urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elektrycznej do 150 kW nie wymaga pozwolenia na budowę. Jeżeli natomiast montaż mikroinstalacji wiąże się ze znacznymi przeróbkami w konstrukcji dachu bądź wymaga przeniesienia okna połaciowego w inne miejsce — wówczas takie pozwolenie jest wymagane.
Szukaj nieruchomości
Warszawa
mazowieckie, Warszawa
12999 ofert
Wrocław
dolnośląskie, Wrocław
6893 oferty
Kraków
małopolskie, Kraków
5736 ofert
Poznań
wielkopolskie, Poznań
5004 oferty
Łódź
łódzkie, Łódź
3437 ofert

Panele fotowoltaiczne nie działają w pochmurne dni?
Mit! Do działania instalacji fotowoltaicznej wystarczy rozproszone światło. Ogniwa wysokiej jakości mogą w pochmurne dni produkować zaledwie 1 proc. mniej energii niż w dni słoneczne. Dodatkowo wydajność paneli fotowoltaicznych jest wyższa wtedy, gdy na zewnątrz jest chłodniej. W gorące dni spada.
Najlepszym argumentem za tym przemawiającym jest fakt, że Niemcy leżą prawie na tej samej szerokości geograficznej co Polska, a liczba pochmurnych dni w roku jest zbliżona w obu krajach. Jednak mimo to zachodni sąsiedzi są liderem w produkcji energii ze słońca. Uwaga! Panele nie działają w nocy!
Do sprzedaży trzeba prowadzić działalność gospodarczą?
Mit! Produkcja prądu w ramach domowych instalacji fotowoltaicznych i odsprzedaż niewykorzystanych nadwyżek nie wymaga prowadzenia działalności gospodarczej ani żadnych koncesji. Warunkiem jest to, aby moc przyłączonej instalacji nie była większa niż określona w umowie z dostawcą energii. Do rozpoczęcia odprzedaży wystarczy jedynie proste zgłoszenie przyłączenia instalacji do sieci energetycznej.
Panele fotowoltaiczne — fakty i mity: podsumowanie
Fotowoltaika przestała być egzotyką – to dziś sprawdzony sposób na obniżenie rachunków i uniezależnienie się od rosnących cen prądu. Panele działają także w pochmurne dni, a nadwyżki energii można legalnie sprzedać w systemie net-billing. Dzięki programom, takim jak Stop Smog, Mój Prąd czy uldze termomodernizacyjnej, realny koszt instalacji spada nawet o kilkadziesiąt procent, skracając okres zwrotu. Krótko mówiąc: jeśli dach jest wolny od cienia, a domowy budżet stać na pierwszą wpłatę – inwestycja w montaż paneli po prostu się opłaca.
Nowy dom i własny prąd? Sprawdź projekty, które dadzą Ci niezależność energetyczną:
Panele fotowoltaiczne - często zadawane pytania
Po jakim czasie zwraca się domowa instalacja fotowoltaiczna?
Przy obecnych cenach paneli i dostępnych dotacjach przeciętna instalacja o mocy 5–6 kW spłaca się w 7–12 lat, a przy szybszym wzroście cen prądu – nawet szybciej.
Czy panele produkują prąd, kiedy nie ma słońca?
Tak. Ogniwa wykorzystują także światło rozproszone, dlatego w pochmurny dzień wytwarzają energię, choć z mniejszą mocą niż w pełnym słońcu.
Czy na montaż mikroinstalacji potrzebne jest pozwolenie?
Nie. Dla systemów do 150 kW wystarczy zgłoszenie przyłączeniowe do operatora sieci; pozwolenie jest wymagane jedynie, gdy przebudowa dachu ingeruje w jego konstrukcję.
Jakie są dofinansowania do fotowoltaiki dla właścicieli domów jednorodzinnych?
Najczęściej wybierane to: Stop Smog (dla mniej zamożnych, przez gminy), Mój Prąd 6.0 (do 50 % kosztów, także magazyny energii) oraz ulga termomodernizacyjna pozwalająca odliczyć wydatki od podatku.

Copywriterka i autorka specjalizująca się w nieruchomościach. Od 2016 roku przekłada złożone regulacje i trendy rynkowe na prosty i zrozumiały język. Posiada licencję pośrednika w obrocie nieruchomościami. Po godzinach śpiewa i gra na ukulele.
Subskrybuj rynekpierwotny.pl w Google News
PODZIEL SIĘ:
KATEGORIE: