Ile trzeba pracować na mieszkanie w Polsce i na świecie?

Pod wieloma artykułami poświęconymi tematyce mieszkaniowej, pojawiają się komentarze, w których możemy znaleźć narzekania na niekorzystną relację między zarobkami oraz cenami mieszkań.

Istnienie takiego problemu potwierdzają również niektóre komentarze polityków. Często nie są one jednak poparte odpowiednimi obliczeniami i danymi.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• ile czasu zajmuje Polakom zgromadzenie środków na zakup mieszkania
• ile czasu na własne mieszkanie pracują obywatele innych państw
• jak przyspieszyć zakup wymarzonego „M”

To właśnie dlatego eksperci portalu RynekPierwotny.pl sprawdzili średni czas pracy na mieszkanie w przypadku Polaków należących do różnych grup zawodowych. Ciekawe wydaje się także porównanie wyników dotyczących naszego kraju oraz wartości notowanych w innych państwach UE.

Ile trzeba pracować na mieszkanie? Dane GUS

Dane o przeciętnym poziomie wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw, które co miesiąc podaje Główny Urząd Statystyczny, wzbudzają zdenerwowanie wielu naszych rodaków. Trudno się dziwić, bo te szacunki poziomu płac są dość mocno zawyżone ze względu na specyfikę średniej jako wskaźnika oraz dobór badanych firm. Bardziej reprezentatywne wydają się wyniki publikowane przez GUS co dwa lata.

Jeżeli chodzi o analizę dostępności cenowej mieszkań w Polsce, to problemem wydaje się charakter informacji podawanych przez GUS. Wspomniana instytucja regularnie publikuje tylko dane na temat średnich wynagrodzeń, które nie są reprezentatywne. Już od dawna wiadomo, że średnia płaca podawana przez GUS jest dość mocno zawyżona. Bardziej miarodajnym wskaźnikiem wydaje się medianowe wynagrodzenie, czyli płaca rozgraniczająca populację osób pracujących w Polsce na dwie równe połowy (tzn. zarabiających mniej i zarabiających więcej).

Ostatnie dane na temat mediany płacowej dla zatrudnionych i osób należących do poszczególnych grup zawodowych pochodzą z października 2018 r. Zostały one opublikowane znacznie później, bo GUS musiał przetworzyć dużą liczbę informacji. Na podstawie tych statystyk płacowych, eksperci RynekPierwotny.pl obliczyli, że średni czas pracy na typowe polskie mieszkanie o powierzchni 55 mkw. wyglądał następująco:

• przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy - 15,4 roku
• specjaliści - 23,4 roku
• technicy i inny średni personel - 28,3 roku
• robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 33,0 roku   
• operatorzy i monterzy maszyn oraz urządzeń - 33,3 roku 
• pracownicy biurowi - 33,7 roku
• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 39,3 roku 
• pracownicy usług i sprzedawcy - 42,1 roku  
• pracownicy wykonujący prace proste - 43,6 roku  
• wszyscy pracownicy - 33,4 roku

Własne mieszkanie - wkład własny 

Co ważne, powyższe wyniki opierają się na założeniu, że pracownik co miesiąc wpłaca 20% swojego dochodu netto na konto osobiste z oprocentowaniem wynoszącym 1,00 punkt procentowy ponad inflację. Stopa oszczędności mieszkaniowych na poziomie 20% nie wydaje się duża, ale warto pamiętać, że dla wielu rodaków odłożenie takiej kwoty z miesięcznej pensji stanowi niemały problem.

Powyższe wyniki na pewno nie prezentują się szczególnie dobrze. Warto jednak pamiętać o dwóch kwestiach. Po pierwsze, mało kto decyduje się na mozolne oszczędzanie przez 30 lat przed zakupem pierwszego mieszkania. Szansę na znaczne przyspieszenie takiej transakcji dają kredyty mieszkaniowe z wkładem 10% - 20%, które już od dłuższego czasu mają niskie oprocentowanie. Po drugie, analiza RynekPierwotny.pl wskazuje, że pomiędzy październikiem 2016 r. oraz październikiem 2018 r. średni czas oszczędzania na mieszkanie (55 mkw.) przez pracującego Polaka skrócił się o 3 lata.

Własne mieszkanie - perspektywa nie tylko Polski 

Osoby czytające zagraniczne media (np. niemieckie lub brytyjskie), na pewno wiedzą, że niska dostępność cenowa mieszkań nie jest tylko polskim problemem. To globalny kłopot wynikający m.in. z ograniczonego zasobu ziemi w szybko rosnących metropoliach. Ciekawy kontekst międzynarodowy zapewniają nam dane Deloitte. Eksperci tej korporacji finansowej obliczyli, że przeciętny czas pracy na nowe mieszkanie o powierzchni 70 mkw. wynosił w 2019 roku:

• Portugalia - 4,0 roku
• Belgia - 4,1 roku
• Bułgaria - 5,0 roku
• Niemcy - 5,4 roku
• Włochy - 6,2 roku
• Wielka Brytania - 6,5 roku
• Węgry - 7,6 roku
• Polska - 7,7 roku
• Chorwacja - 8,2 roku
• Łotwa - 8,9 roku
• Słowacja - 9,9 roku
• Austria - 10,0 roku
• Czechy - 11,4 roku

Warto podkreślić, że powyższe wyniki uwzględniają konieczność odkładania całej pensji brutto na mieszkanie, a nie tylko 20% dochodu netto. Analizowane przez nas dane Deloitte wskazują, że Polska wypada nie najlepiej w międzynarodowym zestawieniu (jednocześnie wyprzedzając np. Czechy i Słowację). Atutem naszego kraju pozostaje natomiast stosunkowo niskie bezrobocie - w porównaniu na przykład z Włochami i Portugalią.