Oszczędzanie energii elektrycznej: jak oszczędzać energię elektryczną w domu i mieszkaniu?

Ceny energii elektrycznej znacznie wzrosły w ostatnich latach. Wzrost cen energii elektrycznej odpowiada w znacznym stopniu niestabilna sytuacja na rynku oraz zwiększony popyt na prąd po zastoju wywołanym pandemią. Nie bez znaczenia są również koszty zakupu uprawnień do emisji CO2, służące do walki ze zmianami klimatycznymi.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• z jakich powodów rachunki za prąd rosną
• co zrobić, aby mniej płacić za prąd
• jak wybrać dostawcę prądu i taryfę 

Dlaczego prąd drożeje?

Ceny energii elektrycznej znacznie wzrosły w ostatnich latach. W 2020 r. średni koszt sprzedaży wynosił 242 zł/MWh, a rok później 470 złotych. Podwyżki w 2022 roku były jeszcze wyższe i mocnej odczuwalne. Rachunki za prąd wzrosły o ok. 24% w porównaniu z rokiem 2021, a koszty dystrybucyjne o 8%. W 2023 r. odbiorcy mogli wprawdzie liczyć na zamrożenie cen energii, jednak w 2024 r. najprawdopodobniej ceny prądu zostaną odmrożone – przynajmniej częściowo.

Prąd drożeje z kilku powodów. Podwyżki wynikają w głównej mierze z cen obowiązujących na Towarowej Giełdzie Energii, która posiada zezwolenie na prowadzenie rynku regulowanego. Nad jej działalnością czuwa Komisja Nadzoru Finansowego. Na TGE dokonują skupu sprzedawcy energii elektrycznej (np. Tauron, Energa, E.ON, PGE, Enea).

Za wzrost cen prądu odpowiada również wyższy koszt zakupu węgla oraz potrzeba oszczędzania surowca przed sezonem grzewczym. Podwyżki wynikają z niewystarczającej infrastruktury ze strony energii odnawialnej. Warto też wspomnieć o skokowym wzroście cen gazu na rynku światowym.

Jak płacić niższe rachunki za energię elektryczną? Wybór dostawcy i taryfy

Za ceny energii odpowiada Urząd Regulacji Energetyki. Głównym zadaniem URE jest dbanie o bezpieczeństwo energetyczne w kraju i odbiorców końcowych. W praktyce oznacza to tyle, że dystrybutorzy prądu mogą zmienić stawki dopiero po otrzymaniu pozytywnej decyzji prezesa URE. Wnioski o podwyżki taryf za energię elektryczną złożyły cztery największe koncerny, tj. Tauron, Enea, Energa oraz PGE). Do końca 2022 roku minimalna podwyżka ma wynieść 6%.

Istotne znaczenie ma nie tylko wybór dostawcy prądu, ale też odpowiedniej taryfy. Jeśli zostanie dobrze dopasowana do naszego trybu życia i potrzeb, może pomóc w zaoszczędzeniu na energii. Spośród najpopularniejszych taryf warto wymienić:

• G11 – jest najbardziej elastyczna i nie wymaga zmiany dotychczasowych nawyków, nie sprawdzi się jednak w domach czy mieszkaniach z ogrzewaniem elektrycznym;
• G12 – nocna z niższą stawką za zużycie prądu w godzinach 22:00-6:00 oraz 13:00-15:00;
• G12w – to wariant rozszerzony na cały weekend, tzn. od godz. 22:00 w piątek do 6:00 w poniedziałek.

Jak oszczędzać energię elektryczną?

Oszczędzanie energii elektrycznej najlepiej zacząć od dobrania odpowiedniej taryfy prądu. Uwzględnienie naszych nawyków i potrzeb może pomóc skutecznie oszczędzać na energii elektrycznej.

Po wybraniu konkretnej taryfy energetycznej musimy pamiętać o świadomym z niej korzystaniu. W przypadku G11 stawki za kilowatogodzinę są wyższe od pozostałych. Taryfę tego typu wybierają najczęściej osoby, które prowadzą nieregularny tryb życia (np. wychodzą do pracy i wracają do domu w różnych godzinach).

Opcje dwustrefowe (G12 czy G12w) są polecane osobom, które wykonują część obowiązków domowych późnym wieczorem oraz korzystają z różnego rodzaju sprzętów w ściśle określonych godzinach.

Jak obniżyć rachunki za prąd w sezonie grzewczym? Przede wszystkim powinniśmy zadbać o szczelne okna i drzwi. Wszelkie nieszczelności stolarki otworowej mogą przyczyniać się do znacznych strat ciepła. Podczas wietrzenia mieszkania należy pamiętać o wyłączeniu grzejników.

Warto też wyłączać ogrzewanie podczas naszej nieobecności oraz ustawić je na niższą temperaturę w nocy. Jak oszczędzać prąd niezależnie od pory roku? Przedstawiamy poniżej najpopularniejsze sposoby oszczędzania energii elektrycznej.

Jak oszczędzać energię elektryczną w domu?

Energooszczędne sprzęty

Mniejsze zużycie energii elektrycznej przekłada się nie tylko na zasobność portfela, ale też ochronę środowiska naturalnego. Oszczędzanie energii elektrycznej w domu pozytywnie wpływa zarówno na aspekt ekonomiczny, jak i ekologiczny. Z tego względu warto inwestować w energooszczędne urządzenia elektryczne, które choć są droższe niż standardowe, to jednak pracują zdecydowanie wydajniej i pobierają mniej energii. Zanim zdecydujemy się na konkretne urządzenie do domu, sprawdźmy etykietę efektywności energetycznej. W Unii Europejskiej w etykiety energetyczne muszą być wyposażone zarówno wszystkie sprzęty AGD, jak i źródła światła. Obecnie wyróżnia się klasy od A do G, przy czym A oznacza najlepszą klasę energetyczną (najbardziej energooszczędną), natomiast G – najgorszą klasę energetyczną.

Przy zakupie sprzętu można zresztą na ogół sprawdzić ilość energii zużywanej przeciętnie przez dany sprzęt – z wyliczeniem, jak przełoży się to na rachunki za energię elektryczną.

Jak zmniejszyć zużycie energii? Przydadzą się żarówki typu LED

Energooszczędne oświetlenie jest bardziej wydajne niż tradycyjne. Szczególnie opłacalna może okazać się inwestycja w nowoczesne żarówki lub LED-y. Dzięki nim zaoszczędzimy nawet 80% energii. Najdłuższą żywotnością charakteryzują się żarówki typu LED. Poza tym wyróżniają się niższym poborem prądu.

Sposoby do zastosowania od zaraz: lepsze wykorzystanie światła dziennego

Jeżeli jesteście na etapie planowania budowy domu - polecamy wybrać projekt, który pozwoli na maksymalne wykorzystanie światła dziennego. Niezwykle opłacalna jest inwestycja w duże przeszklenia, w tym okna i drzwi balkonowe z wąskimi profilami. Na rynku dostępne są innowacyjne produkty stolarki otworowej, które optymalnie doświetlają domowe wnętrze naturalnym światłem słonecznym. Dobrej jakości systemy okienno-drzwiowe dostatecznie też chronią przed ucieczką ciepła z domu lub mieszkania.

Wyłączanie światła, gdy nie jest zbędne

Warto o tym pamiętać za każdym razem, kiedy wychodzimy z pokoju. Wyłączanie źródeł światła we wnętrzach, w których nie przebywamy, jest najprostszym sposobem na oszczędności. Ewentualnie możemy też pomyśleć o zainstalowaniu czujników ruchu w przedpokoju.

Gotowanie potraw pod przykryciem

Jak zaoszczędzić energię elektryczną bez wysiłku? Wystarczy skorzystać ze sposobu znanego doskonale przez starsze pokolenie. Chodzi o gotowanie potraw pod przykryciem - szczelne zamknięcie garnka czy patelni pozwala zaoszczędzić ok. 30% energii! Postawmy zatem na ekologiczne gotowanie oraz zakup naczyń, które dobrze przewodzą ciepło. Gotowanie pod przykryciem ma jeszcze jedną zaletę, tj. oszczędność czasu.

Jeśli chodzi zresztą o gotowanie, warto pamiętać też o tym, by dobierać wielkość garnków odpowiednio do wielkości palników na płycie indukcyjnej – podgrzanie potrawy (lub wody) w małym garnku ustawionym na duży palnik zużyje niepotrzebną energię.

Wyłączanie nieużywanych sprzętów z kontaktów

Jakie jeszcze sprawdzone sposoby na oszczędzanie energii elektrycznej można wykorzystać, Pamiętajmy również o urządzeniach, które często pracują w trybie stand-by. W stanie czuwania pozostawiamy na przykład ładowarkę do telefonu lub laptopa. Podłączone do kontaktu sprzęty są dużym pożeraczem i złodziejem energii elektrycznej. Niejednokrotnie to one właśnie windują rachunki za prąd.

Uruchamianie pełnej pralki, suszarki i zmywarki

Na znaczne oszczędności możemy również liczyć w tym przypadku. Ekonomiczne wykorzystanie sprzętów AGD polega na pełnym załadowaniu pralki, suszarki czy zmywarki. Warto mieć na uwadze, że tak uruchomione urządzenia zużywają tyle samo energii, co przy połowicznym załadunku.

Nieotwieranie piekarnika podczas pieczenia

Każde otwarcie drzwiczek przyczynia się do znacznego spadku temperatury wewnątrz. Otwieranie piekarnika podczas przygotowywania potraw jest często popełnianym błędem, którego warto unikać. Im częściej uchylamy drzwiczki, tym większe zużycie prądu i mniej efektywne pieczenie.

Niewkładanie ciepłego jedzenia do lodówki i zamrażarki

Warto pilnować zużycia energii przez poszczególne sprzęty – zwłaszcza jeśli chodzi o płytę indukcyjną czy lodówkę, które pobierają jej sporo. W przypadku lodówki i zamrażarki należy pamiętać o tym, by do ich wnętrza nie wkładać ciepłych jeszcze potraw – ochłodzenie jedzenia zużyje w takim wypadku więcej energii.

Odnawialne źródła energii sposobem na obniżenie rachunków za energię elektryczną

Zużycie energii elektrycznej w Polsce wyniosło w I półroczu 2023 r. wyniosło o 4 proc. mniej względem analogicznego okresu w 2022 r. – tak wynika z danych Fundacji Instrat. Jedną z przyczyn mniejszego zużycia jest wzrost wykorzystania własnej energii przez prosumentów – czyli osoby posiadające instalację fotowoltaiczną i produkujące prąd na własne potrzeby. Nie powinno to dziwić, biorąc pod uwagę fakt, że własna instalacja fotowoltaiczna pozwala na płacenie znacznie niższych rachunków za prąd. Nie da się również ukryć, że odnawialne źródła energii, w tym fotowoltaika, są rozwiązaniami dla klimatu i coraz mocniej promowanymi przez Unię Europejską, a częściowo – także przez polskie władze.

Precyzyjne informacje dotyczące zużycia energii można również znaleźć na stronie Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. (PSE).

Oszczędzanie energii elektrycznej: podsumowanie

Choć nie mamy wpływu na rosnące ceny energii, to jednak możemy ograniczyć jej zużycie. W tym celu warto sięgnąć po sprawdzone sposoby oszczędzania prądu – zwłaszcza że aby oszczędzać prąd w domu, naprawdę nie trzeba zbyt wielkiego wysiłku. Przeanalizujmy na przykład, na jakie godziny przypada najwyższe zużycie energii i dobierzmy odpowiednią grupę taryfową. Dbajmy o to, by wyłączać nieużywane urządzenia, tak, by obniżyć pobór energii. Należy też podkreślić, że warto oszczędzać prąd (zwłaszcza, jeśli nie jest produkowany z paneli fotowoltaicznych) ze względu na klimat. Obowiązek oszczędzania energii elektrycznej wprawdzie jeszcze nie istnieje – ale za jakiś czas może zostać wprowadzony właśnie z myślą o ochronie środowiska.

Jak oszczędzać na ogrzewaniu? Sprawdź