Co warto wiedzieć o izolacji termicznej budynków?

Z tego artykułu dowiesz się:

• czym jest izolacja termiczna budynku i dlaczego jest tak ważna,
• jakie materiały najlepiej sprawdzą się do ocieplenia domu,
• co jeszcze można zrobić, by zapobiec utracie ciepła.

Co oznacza termin izolacja termiczna budynku?

Izolacja termiczna (nazywana też izolacyjnością cieplną) w przypadku domu to zdolność przegród budynku (ścian, ale też drzwi, okien, dachu) do zatrzymywania ciepła wewnątrz obiektu.

Jednym z głównych parametrów izolacji termicznej jest współczynnik przenikania ciepła. Oprócz tego, w kontekście efektywności izolacji, warto również zwrócić uwagę na opór cieplny, który określa zdolność do powstrzymywania strat ciepła. Najlepiej, aby współczynnik przenikania ciepła był możliwie jak najniższy, z kolei współczynnik oporu cieplnego - jak najwyższy.

Dlaczego izolacja termiczna jest ważna?

Właściwa termoizolacja budynku jest istotna z kilku powodów. Po pierwsze - warto mieć świadomość, że są pewne wymagania prawne dotyczące izolacji cieplej. Przepisy ustawy Prawo budowlane nakładają obowiązek zapewnienia odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród w budynkach.

Do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 31 stycznia 2022 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie załączono tabelę, która prezentuje maksymalne wartości współczynnika ciepła dla przegród w budynkach. Konieczne jest zatem uwzględnienie tych wartości; projekt domu musi spełniać wymagania określone w przepisach.

Izolacja termiczna budynku ma jednak przede wszystkim wymiar praktyczny. Dobrze wykonane ocieplenie budynku pozwala ograniczyć utratę ciepła, co z kolei przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie. Dodatkowo właściwie dobrana izolacja zapobiega rozwojowi wilgoci w pomieszczeniach i skraplaniu się pary wodnej. Tym samym dobra izolacja cieplna podnosi komfort użytkowania budynku.

Jakie materiały są używane w izolacji?

Aby izolacja cieplna budynku była efektywna, konieczne jest zastosowanie odpowiednich materiałów. Do izolacji wykorzystywane są m.in. wełna mineralna, styropian czy płyty poliizocyjanuratowe.

Wełna

Materiałem termoizolacyjnym, który warto wykorzystać przy ocieplaniu budynku, jest wełna mineralna. Używa się jej m.in. do termoizolacji dachów, ale też do wypełniania przestrzeni drewnianych i stalowych.

Jej ogromną zaletą jest niski współczynnik przewodzenia ciepła (między 0,031 W/mK a ok. 0,045 W/mK), dzięki czemu izolacja cieplna budynku jest efektywna. Ponadto należy też wspomnieć, że wełna mineralna jest materiałem całkowicie odpornym na wysokie temperatury i ogień, a w dodatku jest również dobrym izolatorem akustycznym. Zazwyczaj sprzedaje się ją w rolkach (co później ułatwia jej układanie nawet w trudno dostępnych miejscach), chociaż dostępna jest również w formie twardych płyt lub granulatu.

Styropian

Do ocieplania zewnętrznych ścian budynku najczęściej wykorzystuje się z kolei styropian. Podobnie jak wełna mineralna, ma niski współczynnik przewodzenia ciepła (0,031 W/mK). Warto jednocześnie wiedzieć, że styropian można też zastosować do ocieplania podłóg i dachów czy termoizolacji tarasów - z tego względu można kupić różne rodzaje styropianów, co trzeba wziąć pod uwagę przy składaniu zamówienia. Zaletą styropianu jest odporność na wilgoć i stosunkowo niska cena.

Płyta PIR

Kolejnym materiałem używanym przy termoizolacji jest płyta PIR, czyli płyta poliizocyjanuratowa. Podobnie jak styropian czy wełna mineralna ma niski współczynnik przewodzenia ciepła (jedynie 0,022 W/mK). Jej zastosowanie jest dość szerokie - płyty PIR wykorzystuje się przy ocieplaniu fundamentów, ścian działowych, ścian zewnętrznych (zarówno ścian trójwarstwowych jak i dwuwarstwowych), stropów, a także dachów płaskich i skośnych, balkonów czy tarasów. Warto też dodać, że płyta PIR jest bardzo lekka (co ułatwia jej montaż), a jednocześnie wytrzymała i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Dodatkową zaletą jest odporność na wilgoć, ogień i działanie rozpuszczalników.

Warto wspomnieć, że do izolacji cieplej budynków wykorzystuje się również takie materiały jak włókna celulozowe czy polistyren ekstradowany, który wyglądem przypomina styropian.

Na co zwrócić uwagę wybierając materiał do izolacji?

Przy wyborze materiałów termoizolacyjnych warto m.in. zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła danego materiału, jego grubość oraz odporność na zawilgocenie, a także na to, by umożliwił wyeliminowanie lub ograniczenie mostków termicznych.

Jeśli chodzi o współczynnik przenikania ciepła - im jest niższy, tym mniejsza jest strata ciepła przez przegrodę. Grubość materiału ma z kolei istotne znaczenie, jednak należy mieć świadomość, że nie jest to czynnik najważniejszy; nie chodzi bowiem o to, by warstwa izolacyjna była jak najgrubsza. Przy niskim współczynniku przenikania ciepła można bez przeszkód zdecydować się na zmniejszenie grubości warstwy ocieplenia.

Nie można też zapominać, że istotny jest również sposób wykonania izolacji - i dążenie do tego, by nie powstawały wspomniane mostki termiczne, czyli miejsca, w których następuje zwiększona ucieczka ciepła. Mostki termiczne powstają m.in. na skutek braku izolacji, jej nieciągłości lub niepoprawnego wykonania. Zazwyczaj zwiększone ryzyko powstania mostków cieplnych dotyczy tarasów, balkonów, schodów zewnętrznych, parapetów, okien połaciowych czy lukarn.

Jak zapobiegać stratom ciepła w mieszkaniu?

Warto jednocześnie podkreślić, że koszty ogrzewania zależą nie tylko od właściwej izolacji ścian czy poszczególnych elementów konstrukcji budynku. Konieczne jest również regularne sprawdzanie stanu izolacji czy dbałość o prawidłową wentylację.

Regularne sprawdzanie stanu izolacji

Osoby, które kupiły budynek z rynku wtórnego, lub które przeprowadzały termoizolację domu już jakiś czas temu, powinny rozważyć sprawdzenie stanu izolacji cieplnej. Jest to możliwe poprzez badania termowizyjne z wykorzystaniem kamery termowizyjnej. Pomiary warto przeprowadzić zarówno od zewnętrznej strony budynków, jak i w pomieszczeniach.

Badanie stanu izolacji najlepiej wykonywać jesienią, zimą lub wczesną wiosną, czyli wtedy, gdy różnica między temperaturą w domu a tą, która jest na zewnętrz, jest największa. Oprócz tego warto również sprawdzić szczelność obudowy budynku. Należy też zaznaczyć, że sprawdzanie stanu izolacji dobrze wykonywać regularnie, na przykład co parę lat - tak, by mieć pewność, że nie doszło do żadnych uszkodzeń.

Dbałość o prawidłową wentylację

Warto również mieć świadomość, że aby zapobiegać stratom ciepła w mieszkaniu konieczna jest dbałość o prawidłową wentylację. W tym celu należy m.in. regularnie czyścić kratki wentylacyjne czy wietrzyć wszystkie pomieszczenia.

Podsumowanie

Właściwe ocieplenie domu, zwłaszcza o dużej powierzchni, jest niezwykle istotne - pozwala nie tylko na oszczędności (dobrze wykonana izolacja przekłada się na dużo niższe koszty ogrzewania), ale też poprawia komfort życia. Warto przy tym pamiętać, że konieczne jest również regularne sprawdzanie stanu izolacji i zapewnienie właściwej wentylacji powietrza.