Jak usunąć azbest z dachu i czym go zastąpić?

Usuwanie azbestu to czynność skomplikowana, do której trzeba się dobrze przygotować. Od 1998 roku produkcja, import i stosowanie wyrobów z tym materiałem jest w Polsce zakazane, a procedury związane z jego usuwaniem, pakowaniem, transportem i składowaniem odpadów reguluje ustawa o odpadach oraz szereg rozporządzeń.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• dlaczego azbest jest groźny
• jak go usunąć
• czym zastąpić azbest 

Dlaczego jest groźny?

Największe zagrożenie dla naszego zdrowia stanowią włókna azbestu, które są praktycznie niewidoczne dla ludzkiego oka i niezniszczalne. Wdychane z powietrzem głęboko do płuc stwarzają poważne ryzyko chorób układu oddechowego. Każda stara płyta eternitowa zawiera od 11 do 13% rakotwórczego azbestu. Są one szkodliwe, ponieważ leżąc na dachu opady wymywają z nich spoiwo cementowe. Powoduje to odsłanianie wiązek włókien azbestu, które rozszczepiają się i uwalniają do środowiska. Co ważne, im starsze i bardziej zniszczone jest pokrycie, tym więcej włókien się ulatnia.

Należy pamiętać, że azbest jest wyjątkowo niebezpieczny dla zdrowia, gdy jest usuwany z dachu. Rakotwórczy pył sypie się zwłaszcza w trakcie cięcia i przełamywania płyt azbestowych. Dlatego nie powinno się tego robić na własną rękę.

Od czego zacząć?

Na samym początku w celu demontażu i utylizacji azbestu powinniśmy zainteresować się wynajęciem profesjonalnej firmy. Fachowcy są odpowiednio przeszkoleni i wyposażeni w specjalistyczny sprzęt ochronny. Posiadają również niezbędne narzędzia, takie jak odkurzacze z filtrami HEPA, czy taśmy służące do ostrożnego transportowania płyt azbestowych z poziomu dachu na ziemię.

Wynajmując firmę koniecznie powinniśmy sprawdzić czy posiada uprawnienia niezbędne przy pracy z wyrobami zawierającymi azbest. Można to zweryfikować w wydziale ochrony środowiska danego powiatu, w urzędzie gminy lub w Bazie Azbestowej, prowadzonej pod egidą Ministerstwa Gospodarki (www.bazaazbestowa.gov.pl).

Po zawarciu umowy powinniśmy pamiętać, aby upewnić się, że po wykonaniu prac otrzymamy odpowiednie dokumenty (oświadczenie wykonawcy o prawidłowości wykonania prac oraz karty ewidencji i przekazania odpadów na certyfikowane składowisko). Jest to konieczne, ponieważ bez takiej dokumentacji azbest nie zostanie wykreślony z ewidencji, a gmina nie przyzna ewentualnego dofinansowania.

Ewidencja jakościowa i ilościowa powinna zawierać określenie rodzaju materiału, sposobu zamocowania, funkcji, rodzaju azbestu w materiale, powierzchni z której będzie usuwany. Następnie powinniśmy opracować plan prac, który będzie zawierać opis zabezpieczenia obiektu i miejsca wykonywania prac przed zanieczyszczeniem otoczenia azbestem, harmonogram prac z podaniem ich lokalizacji i określeniem ilości powstających odpadów na poszczególnych etapach, informację o środkach zabezpieczenia pracowników, opis sposobu zabezpieczenia/pakowania odpadów oraz określenie miejsca składowania odpadów. Na koniec określenie miejsc i częstotliwości monitorowania zawartości włókien azbestu w powietrzu podczas wykonywania prac oraz po ich zakończeniu.

Po usunięciu

Po usunięciu materiał trzeba jeszcze bezpiecznie przetransportować do punktu przeznaczonego do jego składowania. W naszym prawie istnieją ścisłe wytyczne co do utylizacji. Transport musi się odbyć z zachowaniem przepisów obowiązujących przy przewożeniu materiałów niebezpiecznych. Azbest należy szczelnie zapakować, tak aby wykluczyć możliwość  otwarcia lub uszkodzenia podczas przemieszczania.

Możliwe dofinansowanie

Usuwaniem i transportem azbestu zajmuje się firma demontażowa. Jednak trzeba za nią zapłacić. Obecnie mamy możliwość uzyskania dofinansowania na przeprowadzenie procesu usuwania azbestu. Na początku warto sprawdzić program likwidacji azbestu w gminie, w której mieszkamy.Specyfika procesu pozyskiwania funduszy w poszczególnych urzędach może wyglądać nieco inaczej. Polecamy działanie z innymi osobami, które planują usuwać azbest i wspólne składanie wniosku. Zwiększa to szanse na uzyskanie dofinansowania.

Kolejnym rozwiązaniem jest specjalny kredyt ekologiczny w banku, który jest dedykowany tego rodzaju inwestycjom.

Co zamiast azbestu?

Dofinansowania najczęściej obejmują koszt usunięcia azbestu. Natomiast nowe pokrycie i jego montaż musimy już opłacić z własnej kieszeni. Budynki, które miały pokrycie dachowe z azbestu są zazwyczaj dosyć wiekowe i posiadają więźbę dachową, która budowana była z myślą o lekkim poszyciu. Oznacza to, że nowy materiał powinien cechować się stosunkowo niską wagą, aby nie przeciążyć konstrukcji. Może to być np. płyta falista z włóknocementu CREATON. W odróżnieniu od azbestu, włóknocement jest rozwiązaniem ekologicznym, dlatego można go stosować zarówno w budownictwie przemysłowym, jak i mieszkalnym.

Kryteria umożliwiające położenie na dachu po pokryciu azbestem ma również blachodachówka, która jest bardzo dobrym wyborem, ponieważ jest stosunkowo tańsza od dachówki ceramicznej lub betonowej. Jej trwałość jest potwierdzona nawet 40 letnią gwarancją. Ponadto, dzięki bogatej gamie dostępnych barw oraz kształtów, można dopasować dach do stylu i kolorystyki domu oraz otoczenia.