Deregulacja zawodu pośrednika nieruchomości

Dnia 1 stycznia 2014 r. weszły w życie przepisy ustawy z 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. z 23 lipca 2013 r., poz. 829), której przedmiotem była szeroko komentowana deregulacja niektórych zawodów. W jego gronie znalazł się m. in. zawód zarządcy i pośrednika nieruchomości. Co to oznacza dla potencjalnego zainteresowanego kupnem mieszkania? Jakie negatywne skutki dla osoby chcącej kupić nieruchomość, mogą za sobą nieść znowelizowane ustawy i w jaki sposób się przed nimi uchronić?

Reżim prawny sprzed deregulacji a obecne przepisy

Wykonywanie zawodu zarządcy czy pośrednika nieruchomości dotychczas obwarowane było szeregiem niezbędnych do spełnienia warunków. Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami definiowała "zarządcę nieruchomości" jako osobę posiadającą licencję zawodową, działającą samodzielnie jako przedsiębiorca lub pracownik lub świadcząca usługi na rzecz przedsiębiorcy, prowadzącego działalność w tym zakresie. Rzecz wyglądała podobnie w kwestii pośrednika nieruchomości.

W obecnie obowiązującej ustawie ciężko o odnalezienie pojęć podstawowych, jakimi są definicje wyżej wspomnianych zawodów. Można przypuszczać, że te funkcje mogą być pełnione przez każdego zainteresowanego. Zniesiono bowiem wszelkie wymogi ustawowe, tj.: obowiązek profesjonalnego wykonywania swoich usług, podnoszenie kwalifikacji zawodowych, kierowanie zasadami etyki czy ostatecznie ponoszenie odpowiedzialności za czynności podjęte w ramach świadczonych usług. Tymczasem obecnie zakres obowiązków, leżących po stronie pośrednika czy zarządcy, reguluje odpowiednio umowa: pośrednictwa lub zarządzania nieruchomościami (zawarta z jej właścicielem, wspólnotą mieszkaniową itd.). Każdorazowo umowę sporządza się w formie pisemnej, inaczej jej postanowienia uznaje się od początku za nieważne.

Istotne postanowienia umowne

Przede wszystkim należy z dużą ostrożnością zapoznać się z umową pośrednictwa lub umową zarządzania nieruchomościami. Jak wspomniano wyżej, to ona reguluje zakres kompetencji, jak i obowiązków zarządcy i pośrednika. W umowie należy przede wszystkim jasno i bardzo konkretnie sprecyzować sposób wykonania i zakres obowiązków, leżących po stronie pośrednika i zarządcy nieruchomości. Szczególną uwagę zwróćmy na postanowienia dotyczące sankcji za niewykonanie/ nienależycie wykonane zadania. Efektywnym rozwiązaniem jest na pewno dodatkowe zastrzeżenie kary umownej, jaką pośrednik lub zarządca nieruchomości zobowiązany będzie uiścić z tytułu niedotrzymania postanowień umownych.

Polisa ubezpieczeniowa zabezpieczeniem dla klienta

Ponadto zmieniona ustawa pozostawia wymóg obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, obejmującej szkody wyrządzone w związku z pełnioną usługą. Korzystający z pomocy pośrednika, może więc domagać się odszkodowania z tytułu jego negatywnych działań. Przed podpisaniem umowy pośrednictwa, poprośmy o przedłożenie polisy ubezpieczeniowej. W przeciwnym razie narazimy się na niebezpieczeństwo braku możliwości dochodzenia przysługujących nam roszczeń.

Regulacje federacyjne zawodu pośrednika i zarządcy nieruchomości

W celu ochrony potencjalnych klientów rynku nieruchomości, najważniejsze federacje zrzeszające pośredników i zarządców nieruchomości, m.in. Polska Federacja Rynku Nieruchomości i Federacja Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości, postanowiły stworzyć wewnętrzne certyfikaty oraz rejestry zrzeszające wykonujących zawody. Rejestry będą gromadzić dane pośredników i zarządców nieruchomości w postaci: informacji kontaktowych, opisu wykształcenia czy doświadczenia zawodowego.

W związku z powszechnością rejestrów, każdy będzie mógł potwierdzić wiarygodność drugiej strony umowy. Federacja zaradziła również luce prawnej, polegającej na niekaralności braku polisy przez pośrednika czy zarządcę nieruchomości. Uzyskanie federacyjnej licencji wymaga bowiem okazania ważnego ubezpieczenia OC wraz z oznaczoną sumą gwarancyjną do wysokości której będzie można dochodzić roszczeń z tytułu szkody wyrządzonej przez działanie pośrednika lub zarządcy nieruchomości.