Główne grzechy najemców

Rynek najmu cieszy się rosnącym zainteresowaniem zarówno wśród inwestorów, jak i potencjalnych najemców poszukujących lokalu, w którym mogliby zamieszkać. Wydawałoby się, że skoro zarówno popyt, jak i podaż idą w parze, to wszystkie zawarte transakcje powinny być proste, szybkie, łatwe i przyjemne, jak również powinny dać efekt w postaci zadowolenia obu stron. Nic bardziej mylnego, a jest to związane przede wszystkim z różnymi oczekiwaniami obu stron umowy. 

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• jakie są główne grzechy osób wynajmujących mieszkanie
• jakie błędy popełniają rodziny z dziećmi wynajmując lokal
• jakie błędy popełniają obcokrajowcy wynajmujący nieruchomości w Polsce 

Inwestor oczekuje przede wszystkim wysokiej stopy zwrotu i ciągłości najmu jak najmniejszych nakładów w wynajmowany lokal w trakcie trwania umowy oraz dbałości o powierzone najemcy mienie. Najemca natomiast chciałby, aby lokal był w jak najlepszym stanie i nie sprawiał żadnych problemów w użytkowaniu. Obie te kwestie są oczywiste, jednak ich rozumienie przez obie strony bywa odmienne, co rodzi szereg niejasności i może doprowadzać do sytuacji konfliktowych. 

Najemca to bardzo często młody człowiek, który po wyprowadzeniu się z domu rodzinnego zachłystuje się samodzielnością i charakteryzuje go brak wiedzy i doświadczenia w zakresie dbałości o miejsce, w którym mieszka (dotychczas to rodzice dbali o wszystkie sprawy związane z jego miejscem zamieszkania). 

Dlatego też: 

• potrafi zapomnieć o zbliżającym się terminie płatności za lokal (przecież dotychczas nie musiał pilnować płatności), 
• często nie ma świadomości, że regularne sprzątanie miejsca, w którym przebywa, ułatwi mu utrzymanie go w należytym stanie do końca trwania umowy (dotychczas to często rodzice dbali o czystość w domu oraz o jego stan ogólny), 
• nie zwraca uwagi na to, że cieknący kran lub spłuczka mogą doprowadzić do zalania, jak również dużego zużycia wody (w stopniu większym niż zakładany przy podpisaniu umowy),
• nie czuje się odpowiedzialny za osoby odwiedzające go w mieszkaniu, które również mogą się przyczynić do pogorszenia jego stanu lub powstania zniszczeń, lub uszkodzeń,
• nie czuje się odpowiedzialny za powierzony mu lokal (bo przecież lokal nie jest jego własnością, a on sam będzie tu przebywał tylko czasowo),
• nie ma świadomości, jakie obowiązki ciążą na nim, jako na najemcy (ustawa o ochronie praw lokatorów, jak również KC to akty prawne, z którymi zapoznaje się często dopiero, jak wynikną problemy, czyli często po zakończeniu stosunku najmu). Dotychczas to nie on dbał np. o wymianę uszczelek czy dokręcenie obluzowanej klamki lub zawiasów, a których niedopilnowanie lub brak naprawy mogą być opłakane w skutkach. 

W sytuacjach, w których mamy do czynienia z inną grupą najemców np. z rodzinami z dziećmi rodzaje „grzechów” zmieniają swój charakter. Okazuje się, że np. poodciskane na ścianach dziecięce rączki, pomalowana ściana czy zaplamiona kanapa to zdaniem najemców-rodziców normalny stan, ponieważ dziecko jest małe i trudno je upilnować w zakresie zachowania czystości.

O ile faktycznie wielu z nas przeszło przez taki etap w życiu rodzinnym i był to dla nas stan normalny to jednak po zakończeniu najmu zadaniem wynajmujących jest przywrócenie lokalu do stanu sprzed najmu, a nie traktowanie stanu lokalu, jako „normatywnego jego zużycia”. 

Aspekt normatywnego lub ponadnormatywnego zużycia lokalu dotyczy oczywiście wszystkich grup najemców, nie tylko wskazanych powyżej rodzin z dziećmi. 

W tym zakresie większość najemców uważa, że odpowiedzialność za stan lokalu spoczywa na właścicielu/inwestorze. Dlatego też często nie przykładają się do dbałości o stan lokalu, a nic bardziej mylnego. 

Kolejna grupa najemców, którą charakteryzuje odmienna grupa „grzechów”, jakie popełniają to obcokrajowcy, czyli tzw. obywatele świata. Rodzimy rynek najmu trochę się różni zasadami od rynków europejskich lub światowych. Najemca przyjeżdżający z innego kraju, przyzwyczajony do zasad panujących w nich panujących często nie jest świadomy np., że: 

• pobranej kaucji nie zalicza się w poczet płatności za ostatni miesiąc najmu (co jest częstą zasadą stosowaną w innych krajach), 
• w Polsce ustawa o ochronie praw lokatora i KC określają jego obowiązki związane z lokalem, który wynajmuje (nasze akty prawne są mu obce), 
• wyprowadza się z lokalu, pozostawiając np. klucze w skrzynce pocztowej (tak jak robił to dotychczas, mieszkając w innym europejskim kraju), 
• nie sprząta lokalu przed jego opuszczeniem, ponieważ nigdy tego nie robił (zawarte wcześniej umowy obwarowane były dodatkowym zabezpieczeniem na sprzątanie lokalu po zakończeniu najmu). 

W jego świadomości wszystko robi dobrze a brak świadomości i zasad obowiązujących w Polsce może generować problemy i frustrację inwestora. 

Zmieniający się i dynamicznie rozwijający się rynek pracy, zachodzące zmiany kulturowe, większa mobilność najemców, która może spowodować destabilizację trwałości umowy najmu, niesie za sobą kolejny często nieświadomy „grzech” najemców, a mianowicie chęć natychmiastowego rozwiązania zawartej umowy bez ponoszenia konsekwencji z tego tytułu. 

Szybkie, opuszczane w pośpiechu lokale związane z alokacją najemców to nie są wyłącznie pojedyncze przypadki, z którymi stykamy się na rynku najmu. Brak świadomości i odpowiedzialności najemcy za zawarty kontrakt, jak również trudność w egzekwowaniu od niego zobowiązań, jakie podjął to spory problem inwestorów.

Dlatego tak istotne jest, aby każdy najemca, z jakim zawieramy umowę i jakiego wprowadzamy do naszego mieszkania, został przez nas w pełni uświadomiony (nie tylko w postaci zapisów zawartych w podpisywanej umowie) o obowiązujących zasadach, jego obowiązkach, jak również o tym, że mienie, jakie otrzymuje w posiadanie na czas trwania umowy, staje się mieniem, za które musi czuć się w pełni odpowiedzialny. 

Autor: Joanna Berkowska – Dyrektor Zarządzania Najmem