Domy pasywne, czyli jak zatrzymać ciepło

Określenie pasywny kojarzy się z biernością i brakiem nowych rozwiązań, wydaje się więc mieć dość negatywne zabarwienie. Wszystko się zgadza, pod warunkiem, że nie mówimy o budownictwie. Gdy jesień na dobre zagości w naszej szerokości geograficznej, a zima niedługo zapuka do drzwi, istotnym problemem staje się skuteczne, a zarazem niedrogie ogrzanie domu.

Przy zastosowaniu tradycyjnych technik grzewczych, te warunki mogą wydawać się sprzeczne. Rachunki za ogrzewanie w czasie ostrej zimy potrafią znacznie nadszarpnąć nasz budżet. Rozwiązaniem może okazać się, coraz popularniejsza na Zachodzie, a powoli także i u nas, budowa domów pasywnych.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• czym są domy pasywne
• jakie generują oszczędności
• jak działa rekuperator 

Maksimum oszczędności

Określenie dom pasywny wzięło się po prostu stąd, że tego rodzaju budynek ma jak najmniej aktywnie zużywać energię, czyli być maksymalnie oszczędnym. Wykluczone jest zastosowanie tradycyjnego systemu ogrzewania, bazującego na spalaniu paliw nieodnawialnych. Rdzeniem idei domu pasywnego jest jak największe zminimalizowanie zużycia energii podczas eksploatacji budynku i przeciwdziałanie zbędnej utracie ciepła z jego wnętrza. W tym celu stosuje się szereg innowacyjnych rozwiązań, dzięki którym można w znacznym stopniu zmniejszyć zapotrzebowanie na energię.

Po pierwsze izolacja

Ubytkowi ciepła przede wszystkim zapobiegać ma świetna izolacja termiczna. Dlatego ściany i dach są grube, a zewnętrzna powłoka budynku praktycznie nie przepuszcza powietrza. Dach powinien być jak najbardziej płaski. Obowiązkowe są też wysoce szczelne okna (składające się z nawet kilku szyb i ocieplonych ram) oraz drzwi.

Na zewnętrznych szybach okiennych można zastosować powłoki niskoemisyjne, które są tak zaprojektowane, aby w jak największym stopniu przepuszczały promienie słoneczne, równocześnie jak najbardziej uniemożliwiając przenikanie zimnego powietrza. Dobra izolacja sprawia też, że nie traci się ciepła wytwarzanego przez mieszkańców domu.

Po co komu rekuperator?

W domach pasywnych jako kolejne rozwiązanie, mające na celu przeciwdziałanie marnowaniu ciepła, stosuje się systemy wentylacyjne wyposażone w rekuperatory. Rekuperator odzyskuje energię cieplną z powietrza, które poprzez wentylację jest wyziewane z budynku. W ten sposób ogrzewane jest świeże powietrze dostające się do wnętrza budynku. Taki system znacznie obniża straty ciepła, które nieuchronnie towarzyszą wentylacji budynku.

W stronę słońca

W domach pasywnych bardzo ważne jest przeszklenie południowych fasad. Ekspozycja budynku na promienie słoneczne powinna być jak najdłuższa, dlatego od strony południowej nie może zabraknąć okien. Ponadto istotne jest, aby wyeliminować wszelkie ewentualne przeszkody (np. wysokie drzewa), które mogłyby ograniczyć dostęp słońca.

Ekologicznie w Polsce

Domy pasywne są nowością na polskim rynku. Pierwszy certyfikowany dom tego typu w Polsce, zaprojektowany przez wrocławską firmę Lipińscy Domy, powstał w Kątach Wrocławskich w 2007 roku. Spełnia on wszelkie parametry przewidziane dla budynków pasywnych.

Zapotrzebowanie na ciepło jest w nim mniejsze niż 15 kWh/mkw, a zapotrzebowanie na energię pierwotną (wraz z ciepłą woda i prądem) jest niższe niż 120 kWh/mkw rocznie. Natomiast w 2011 roku otwarto pierwszą halę sportową w technologii budownictwa pasywnego. Wraz ze wzrostem naszej świadomości ekologicznej, budynków w tym standardzie w Polsce przybywa, jednak na razie jest ich wciąż niewiele.

Czy warto rozważyć budowę domu pasywnego? Z pewnością tak, gdyż jest to rozwiązanie przyszłości. Z początku koszty projektu i materiałów budowlanych mogą być wysokie, ale po latach inwestycja zwróci się w postaci bardzo niskich wydatków na energię.