Jak powinny być oświetlone strefy mieszkania?

„Kiedy wieczorem jedzie się tramwajem i patrzy w okna mieszkań na pierwszym piętrze, widać, jakie są ponure. Nic - ani meble, ani ozdoby, ani dywany – nie jest tak ważne jak dobre oświetlenie”… to słowa duńskiego projektanta kultowej lampy PH5 - Poula Henningsen’a, które pokazują jak ważne jest odpowiednie oświetlenie w naszym mieszkaniu...

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• o czym pamiętać planując oświetlenie mieszkania
• jak oświetlić kuchnię
• jakie lampy wybrać do łazienki

Często jedynym źródłem oświetlenia w naszych wnętrzach jest centralna lampa. To jeszcze niestety często spotykany obraz. Rozpoczynając proces urządzania swoich wymarzonych domów i mieszkań bardzo często całą swoją uwagę koncentrujemy na wyborze płytek w łazience lub innych elementach końcowych aranżacji, zapominając zupełnie o kluczowym elemencie wpływającym na wygodę i klimat wnętrza, jakim jest właściwe oświetlenie każdej z funkcjonalnych stref naszej przestrzeni.

O tyle temat zaprojektowania oświetlenia w naszym wnętrzu jest ważny na starcie, ponieważ trasy przewodów elektrycznych układamy przed wykonaniem tynków. Późniejsze zmiany w lokalizacji punktów elektrycznych niestety generują niepotrzebnie dodatkowe koszty związane z wykonywaniem bruzd oraz ponownym wykończeniem ścian. Jeśli planujemy zakup domu lub mieszkania od dewelopera, dobrze jest jeszcze na etapie budowy (przed odebraniem kluczy) zaplanować dokładnie naszą instalację. Jeśli zdecydujemy się sami zmierzyć z tematem pamiętajmy, że to światłem budujemy nastrój w naszych wnętrzach.

 

Najważniejsze strefy funkcjonalne i zasady ich oświetlania

Każde z naszych funkcjonalnych przestrzeni spełniają inne zadania. Ich oświetlenie zatem też jest zróżnicowane i podporządkowane różnym zasadom.

Kuchnia

To miejsce operacyjnego działania. Tutaj wykonujemy wiele  skomplikowanych  czynności podczas przygotowywania  posiłków, to  tutaj  jest też  często miejsce ich spożywania dlatego musimy pamiętać o zapewnieniu oprócz oświetlenia ogólnego, również oświetlenia miejscowego o zwiększonym natężeniu i odpowiedniej  barwie światła. Oświetlenie miejscowe powinno być załączane niezależnie od oświetlenia głównego. Na szczególną uwagę zasługują tutaj ciągi blatów roboczych. Ich oświetlenie wymaga natężenia i barwy zbliżonej do światła  dziennego.

Najczęściej oświetlenie tej strefy uzyskujemy poprzez umieszczenie źródeł światła pod szafkami górnymi, jeśli nad blatem nie ma jednak szafek górnych pamiętajmy o u mieszczeniu opraw na suficie (lub ścianie) bezpośrednio nad blatem tak, aby pochylając się podczas wykonywania czynności kuchennych, nie zasłaniać sobie strumienia światła, doświetlającego blat. Przy zastosowaniu  w tej strefie źródeł  światła typu LED należy być czujnym co do ich  jakości i parametrów technicznych.  Wielkość charakteryzująca dobre LED-owe źródło światła to między innymi parametr CRI; tutaj musi mieć wartość CRI ≤ 90.

Do właściwego oświetlenia miejsca przeznaczonego do spożywania posiłków najlepiej sprawdzają  się oprawy zwisające bezpośrednio, w odległości ok 70-80 cm nad blatem, tak aby potrawy były dobrze oświetlone a jednocześnie aby światło nie oślepiało biesiadników. Zazwyczaj wybiera się tutaj dekoracyjne oprawy stanowiące oprócz swojej funkcji ważny element estetyczny całej kompozycji w aranżacji wnętrza.

Salon

Salon w nowoczesnych aranżacjach spełnia wiele funkcji i dlatego dobrze jest zaprojektować w tej strefie wiele scen świetlnych, które oprócz swojej funkcji będą budować nastrój całego wnętrza, bądź stanowić nawet swoiste dekoracje. Przy tworzeniu takich scen musimy pamiętać  o grupowaniu opraw i zapewnieniu im niezależnego załączania. Nastrój sprzyjający wypoczynkowi budujemy poprzez miękkie odbite światło w ciepłej barwie zbliżonej do barwy światła palących się świec. Tutaj ważny jest wybór odpowiednich opraw oraz ich lokalizacja. Należy unikać opraw typu "downlight", do których należą między innymi tak chętnie stosowane „halogenowe oczka” dające punktowe światło o dość wąskim strumieniu światła.

Świetnie sprawdzą się natomiast liniowe podświetlenia szczelin zabudów meblowych lub z płyt gipsowych, kinkiety, oprawy z abażurami z tkanin przepuszczających światło. Na oświetlenie główne dobrze jest z kolei wybrać podwieszone oprawy, w których mocne źródło światła skierowane jest do góry. W ten sposób odbite światło miękko oświetli nam salon.

Łazienka

To drugie po kuchni newralgiczne miejsce. Tu z kolei wykonujemy wiele czynności higienicznych i pielęgnacyjnych. W znacznej większości przypadków to pomieszczenia bez okien, dlatego ważne jest zapewnienie równomiernego oświetlenia. Zwykle metraż naszych łazienek nie przekracza kilku metrów kwadratowych dlatego dobrze dobrane oświetlenie główne zapewnia oświetlenie również w strefie mycia. W innym przypadku musimy pamiętać o doświetleniu tej strefy.

Szczególnie ważnym miejscem w łazience  jest strefa lustra. To tutaj najczęściej panie wykonują swój codzienny makijaż dlatego bardzo ważne jest  równomierne światło w barwie i natężeniu zbliżonym do światła dziennego, doświetlające symetrycznie całą twarz. Warto tutaj zastosować oferowane przez wielu producentów duże podświetlane lustra, ale dobrze sprawdzą się też kinkiety umieszczone symetrycznie na wysokości wzroku w mlecznych osłonach lub rząd opraw sufitowych typu "downlight".

Aranżację łazienki można przełamać niekonwencjonalną dekoracyjną lampą, ale oprawy takie nie posiadają odpowiednich parametrów wodoszczelności i należy pamiętać, że takie rozwiązania sprawdzają  się łazienkach o większej przestrzeni z dala od mokrych stref. W wyborze opraw do łazienki raczej należy pamiętać o parametrze wodoszczelności tych opraw tzw. IP. Bezpiecznie jeśli IP opraw łazienkowych będzie mieć  wartości ≤ 44. Jak widać, dobrze oświetlone wnętrze to wiele warunków do spełnienia. To nie tylko lokalizacja punktów świetlnych ale również właściwy dobór opraw i źródeł światła.

Jeśli nie czujemy się na siłach żeby wykonać to we własnym zakresie dobrze jest skorzystać z pomocy projektanta wnętrz. To na pewno się opłaci. Unikniemy w ten sposób błędów praz ich wymiernych  i niewymiernych konsekwencji.