Czym jest WIRON? Jak wpłynie na wysokość rat? WIBOR a WIRON czym się różnią?

Chcesz kupić wymarzone M? Zobacz najnowsze oferty i sprawdź ceny

Z kolei indeks WIRON to wskaźnik, który ma być ustalany w oparciu nie o pożyczki międzybankowe, a rynek depozytów, ma być indeksem jednodniowym. To oznacza, że wysokość raty może zmieniać się za każdym razem, gdy przypada termin jej zapłaty. WIRON docelowo ma zastąpić WIBOR i stać się kluczowym wskaźnikiem decydującym o wysokości oprocentowania kredytów. Nowy wskaźnik WIRON ma być również bardziej "odporny" na zmianę wysokości stóp procentowych.

Jak powstaje WIBOR?

Warto również wiedzieć, jak powstają oba wskaźniki. Wysokość wskaźnika WIBOR musi mieścić się między wartościami stopy depozytowej a lombardowej. Oznacza to, że częściowo WIBOR jest uzależniony od kolejnych decyzji Rady Polityki Pieniężnej i wysokości stóp procentowych. Z perspektywy kredytobiorców najistotniejsze jest to, że wysokość wskaźnika WIBOR ma wpływ na wysokość rat płaconych przez kredytobiorców.

Od dłuższego czasu w przestrzeni publicznej pojawiały się jednak zarzuty, że WIBOR staje się wskaźnikiem fikcyjnym. Wszystko ze względu na fakt, że obecnie banki wykazują sporą nadpłynność finansową, a zatem nie mają potrzeby zaciągania pożyczek. Wysokość indeksu to zatem raczej wynik pewnych dywagacji między bankami i hipotetycznego oprocentowania ewentualnej pożyczki.

To z kolei, zdaniem części komentatorów, doprowadziło do manipulacji wysokością wskaźnika. Zbiegło się to zresztą z dużymi wzrostami WIBOR-u, zdaniem niektórych — niewspółmiernymi do wzrostu stóp procentowych. Wzrost wskaźnika WIBOR przełożył się na znaczący wzrost rat kredytów, co ostatecznie wymusiło interwencję państwa i stworzenie latem 2022 r. tarczy antykryzysowej dla kredytobiorców.

Jak powstaje WIRON?

W ramach tarczy premier Mateusz Morawiecki zapowiedział zastąpienie wskaźnika WIBOR nowym, bardziej adekwatnym wskaźnikiem. Zadaniem znalezienia najlepszego, alternatywnego wskaźnika zajęła się GPW Benchmark S.A, czyli spółka córka warszawskiej giełdy. Ostatecznie wybór padł na WIRD (Warszawski Indeks Rynku Depozytowego); nazwa została zmieniona na WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight).

WIRON jest wskaźnikiem, którego obliczanie będzie się odbywać na podstawie transakcji depozytowych zawieranych na rynku finansowym; mowa przy tym o transakcjach między podmiotami gospodarczymi a większymi przedsiębiorstwami i instytucjami finansowymi.

WIRON notowania. Ile obecnie wynosi?

W dniu 1 grudnia 2022 r. wszedł w życie Regulamin indeksu stopy procentowej WIRON. GPW Benchmark oferuje WIRON, Warsaw Interest Rate Overnight, Rodzinę Indeksów Składanych WIRON (w której zakres wchodzą indeksy WIRON 1M Stopa Składana, WIRON 3M Stopa Składana, WIRON 6M Stopa Składana).

Na dzień 25.03.2024 stawka:

• WIRON 1M (stawka depozytów jednomiesięcznych) wynosi 5,0081 proc.,
• WIRON 3M – 4,87064 proc.,
• WIRON 6M – 4,93972 proc.

Harmonogram WIRON. Kiedy WIRON zastąpi WIBOR?

Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych powołana na wniosek uczestników rynku finansowego przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego przedstawiła pod koniec września 2022 r. tzw. Mapę Drogową procesu zastąpienia wskaźników WIBOR 3M i WIBOR 6M przez nową stawkę WIRON. Reforma wskaźników referencyjnych ma być zrealizowana w całości do końca 2024 r. Tym samym od 1 stycznia 2025 r. stawka WIBOR ma nie być już w ogóle stosowana — ani w nowych produktach finansowych, ani w kredytach, które zostały zaciągnięte na długo przed wejściem w życie reformy.

• 2023 rok - Mapa Drogowa zakłada przejściowe etapy realizacji reformy. Podstawowym celem na 2023 r. jest wprowadzenie wskaźnika WIRON i zapewnienie jego pełnej dostępności. Tak, by mógł być stosowany w produktach i instrumentach finansowych dla podmiotów, które wyrażają gotowość do jego zastosowania. Ponadto zgodnie z założeniami, już w tym roku banki mają móc wprowadzać do oferty kredyt hipoteczny WIRON równolegle z kredytami na WIBOR. Oferowane mają być też nowe produkty, w tym produkty kredytowe dla spółek kapitałowych z oprocentowaniem bazującym na wskaźniku WIRON.

Warto przy tym zaznaczyć, że pierwsze banki wprowadziły już do oferty kredyty stosujące indeks WIRON. ING Bank Śląski poinformował niedawno, że klienci mogą już wnioskować o kredyt bazujący na wskaźniku WIRON 1M.

• 2024 rok - wprowadzenie wskaźnika WIRON dla nowych instrumentów finansowych ma dotyczyć również konsumentów, spółek cywilnych i jednoosobowych działalności gospodarczych. Można się zatem spodziewać, że banki już w przyszłym roku zaproponują nowe produkty i kredyty oparte właśnie o WIRON.

Co więcej, zgodnie z Mapą Drogową, banki mają oferować także kredyty hipoteczne oprocentowane według stopy składanej na podstawie indeksu WIRON. Jednocześnie nadal rozwijać ma się oferta kredytów mieszkaniowych o stałym i okresowo stałym oprocentowaniu, czego pierwsze oznaki można zaobserwować już teraz (ING Bank Śląski zawiesił sprzedaż kredytów hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu, podobnie jak BNP Paribas Polska). Ponadto w 2024 r. na rynku długu ma też nastąpić emisja obligacji własnych (w tym obligacji banków i korporacyjnych) stosujących WIRON.

• 2025 rok - reforma wskaźników referencyjnych ma zostać w pełni wdrożona. Kalkulacja i publikacja stawek WIBID i WIBOR ma zostać zakończona, a WIBOR przestanie istnieć. Banki i inne instytucje finansowe nie tylko nie będą już proponować produktów finansowych opartych o WIBOR, ale też zostaną zmuszone do dokonania konwersji istniejących umów i instrumentów stosujących WIBOR, tym samym zmiana będzie dotyczyć nie tylko nowo zaciąganych kredytów. Do umów dołączone zostaną w aneksach klauzule odsetkowe, a stosowane będą zamiennik i spread wskazane w rozporządzeniu MF, które ma pojawić się jeszcze w 2023 r. Tym samym "era WIBOR-u" ma zostać zakończona, a wszystkie produkty i instrumenty finansowe będą oparte o WIRON.

WIBOR a WIRON: możliwe zmiany w reformie

Należy jednocześnie podkreślić, że wprawdzie WIRON ma zastąpić WIBOR, jednak możliwe, że to się zmieni – i wskazany zostanie alternatywny wskaźnik referencyjny.

Dlaczego wybrany docelowy wskaźnik referencyjny może się zmienić? Z nieoficjalnych ustaleń medialnych wynika, że w przypadku wskaźnika referencyjnego WIRON problem polega głównie na tym, że wykryto nieprawidłowości dotyczące danych użytych do jego wyliczania. Okazało się, że banki dostarczały błędne dane, które były następnie wykorzystywane do opracowywania wskaźnika WIRON. Niewykluczone zatem, że Komitet Sterujący ostatecznie zdecyduje się na inny wskaźnik – np. WIRF czy WRR.

Najprawdopodobniej wskaźnik referencyjny WIRON zastąpi WIBOR też znacznie później, niż wynikałoby to z opublikowanej wcześniej Mapy Drogowej.

Jak WIRON wpłynie na wysokość rat kredytu?

Zamiana WIBOR na WIRON jest niezwykle istotna z punktu widzenia kredytobiorców. Wiele osób może mieć nadzieję, że po zastąpieniu WIBOR-u WIRON-em oprocentowanie kredytów spadnie. W praktyce trudno to przewidzieć. Największa różnica między wskaźnikami WIBOR i WIRON polega na tym, że ten pierwszy jest oparty na kalkulacjach banków, co wydarzy się za trzy miesiące. Z kolei wysokość stawki WIRON ma być wyliczana i opracowywana na podstawie transakcji depozytowych, które już się wydarzyły. Tym samym WIRON będzie prawdopodobnie wierniej oddawał sytuację na rynku finansowym, ale nie oznacza to wcale, że z korzyścią dla kredytobiorców.

WIRON zamiast WIBOR: podsumowanie

Docelowo WIRON zastąpi WIBOR w 2025 r., jednak już wcześniej banki będą mogły wprowadzać do swoich ofert produkty i instrumenty oparte o nowy wskaźnik. Zamiana WIBOR na WIRON ma ostatecznie rozwiać społeczne wątpliwości dotyczące stawki WIBOR, które były jedną z przyczyn podjęcia prac nad reformą wskaźników. Na razie trudno jednak stwierdzić, czy zamiana wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID na WIRON na pewno będzie korzystna dla starych kredytobiorców.