Panele fotowoltaiczne: fakty i mity — cena, rodzaje i przydatne informacje na temat fotowoltaiki

Panele fotowoltaiczne to dziś stały element polskiego krajobrazu. Choć instalacje na dachach już nikogo nie dziwią, temat energii słonecznej nadal budzi sporo pytań i wątpliwości. Czy taka inwestycja naprawdę się zwraca? Czy panele działają także w pochmurne dni? I co z oddawaniem nadwyżek energii do sieci? Weryfikujemy najczęstsze mity o instalacjach fotowoltaicznych i konfrontujemy je z faktami.

Z tego artykułu dowiesz się m.n.:

• czy panele fotowoltaiczne nie działają w pochmurne dni
• czy koszt instalacji się zwraca
• czy pozyskaną energię można sprzedawać

Panele fotowoltaiczne - podstawowe informacje

Fotowoltaika to technologia zamieniająca światło słoneczne bezpośrednio w energię elektryczną. Proces ten wykorzystuje zjawisko fotowoltaiczne, w którym promienie słońca padające na specjalne materiały generują prąd elektryczny.

Podstawowym elementem każdej instalacji jest ogniwo fotowoltaiczne – małe, błyszczące kwadraciki wykonane najczęściej z krzemu. Kilkadziesiąt takich ogniw połączonych razem tworzy moduł fotowoltaiczny, czyli panel słoneczny, który montuje się na dachu lub na gruncie.

Prąd z paneli nie nadaje się jednak bezpośrednio do użytku domowego. Dlatego potrzebny jest inwerter, który przekształca energię z paneli na taką, jaką mamy w domowych gniazdkach i której używają nasze sprzęty.

Właściciele instalacji fotowoltaicznych to prosumenci – osoby, które jednocześnie produkują i zużywają energię. Gdy wyprodukują więcej prądu, niż aktualnie potrzebują, mogą go sprzedać do sieci energetycznej w systemie net-billing.

Instalacja paneli fotowoltaicznych - najnowsze programy wsparcia

Po zapoznaniu się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi fotowoltaiki warto przejść do praktycznych aspektów inwestycji w panele słoneczne. Kluczowym elementem decyzji o instalacji są dostępne formy wsparcia finansowego, które mogą znacząco obniżyć koszty całego przedsięwzięcia.

Program Stop Smog – gminne wsparcie dla najmniej zamożnych

Świetną opcją dla osób o najniższych dochodach jest program Stop Smog — aby skorzystać z tej formy wsparcia, należy zwrócić się bezpośrednio do lokalnego urzędu gminy.

Program może okazać się szczególnie atrakcyjny w mniejszych miejscowościach, w których dotacja pokrywa nawet 100% kosztów inwestycji, włączając instalację fotowoltaiczną. Standardowo gminy do 100 tysięcy mieszkańców otrzymują 70% współfinansowania, a pozostałe koszty może pokryć sama gmina lub Fundusz Termomodernizacji i Remontów. Maksymalny średni koszt realizacji przedsięwzięcia wynosi 53 tysiące złotych.

Z programu mogą skorzystać osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, właściciele domów jednorodzinnych oraz lokali w budynkach dwulokalowych. Warunkiem jest zamieszkiwanie w gminie objętej ustawą antysmogową – dotyczy to niemal całej Polski.

Program Mój Prąd 6.0 – wsparcie dedykowane prosumentom

Program Mój Prąd 6.0 skierowany jest do prosumentów – osób fizycznych wytwarzających energię na własne potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową na wprowadzanie wyprodukowanego prądu do sieci.

Jak uzyskać dofinansowanie do fotowoltaiki? SPRAWDŹ

Ulga termomodernizacyjna – dodatkowe wsparcie podatkowe

Obok programów dotacyjnych istnieje również inna forma zachęty do inwestowania w odnawialne źródła energii. 

Ulga termomodernizacyjna, bo o niej mowa, pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania wydatki poniesione na przedsięwzięcia mające na celu zmniejszenie zapotrzebowania budynku na energię.

Ulga na termomodernizację CZYTAJ

Panele fotowoltaiczne - fakty

Instalacja fotowoltaiczna nie wymaga zmian w konstrukcji?

Prawda! Montaż instalacji fotowoltaicznej nie wymaga wzmacniania dachów, standardowo projektowanych na obciążenia dużo wyższe niż te, które pochodzą od paneli. Natomiast jedynym wymogiem jest zapewnienie wymaganej niezacienionej powierzchni dachu. Oznacza to, że dla paneli o łącznej mocy 4,5 kW minimalna wymagana powierzchnia to ok. 30 m², skierowana na południe lub południowy zachód (w ostateczności południowy wschód). Jeśli na dachu nie znajduje się taka powierzchnia, można postawić konstrukcję na gruncie – wystarczy niezacieniony kawałek działki.

Domowa instalacja fotowoltaiczna pokrywa 100% zapotrzebowania na prąd?

Prawda! Jeśli zainwestujemy w dobrze zaprojektowaną instalację PV, spokojnie pokryje ona potrzeby energetyczne przeciętnej polskiej rodziny. Z powodzeniem zasilimy wszystkie domowe urządzenia RTV oraz AGD, oraz dostarczymy prąd do oświetlenia w domu.

Pozyskaną energię można sprzedawać?

Prawda! Część energii, która będzie stanowić nadwyżkę można odsprzedać. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce latem, kiedy prawdopodobnie gospodarstwo nie jest w stanie zużyć całej wyprodukowanej energii, w przeciwieństwie do okresu zimowego.

Jest to instalacja w typie on-grid, czyli zintegrowania z siecią elektryczną. Otwiera ona możliwość sprzedawania nagromadzonych nadwyżek energii elektrycznej z ogniw fotowoltaicznych. Rozwiązaniem jest projektowany przez ustawodawcę, półroczny okres rozliczania się z zakładem energetycznym, który odliczy od ilości energii pobranej przez właściciela z sieci zimą, tę ilość, którą wyprodukuje i przekaże do sieci latem.

Panele fotowoltaiczne - Mity

Koszt instalacji się nie zwraca?

Mit! Sytuacja dotycząca opłacalności instalacji fotowoltaicznej jest inna niż jeszcze kilka lat temu. Obecnie rachunek ekonomiczny jest korzystniejszy, ponieważ przede wszystkim maleją ceny paneli oraz rośnie ich sprawność. Tak więc, 2/3 całkowitych kosztów ponosi się na zakup paneli z osprzętem, a 1/3 kosztów stanowi zakup inwertera oraz drobne akcesoria (konstrukcje mocujące, przewody) wraz z montażem.

Obliczając opłacalność instalacji fotowoltaicznej powinniśmy przyjąć dane producentów, według których średnie koszty dla małych instalacji poniżej 10 kW, montowanych na dachach domów, mieszczą się w przedziale 7000-8000 zł/kWp (p - moc szczytowa). Natomiast te o mocy 4 kWp do zasilania podstawowych odbiorników energii, potrzebują 16 paneli o mocy szczytowej 250 Wp, które są sprzedawane po 1000 zł za sztukę. Oznacza to, że średni koszt jednostkowy 7000 zł/kWp, generuje wydatek co najmniej 28 tys. zł na wykonanie instalacji fotowoltaicznej.

W polskich warunkach z 1 m² panelu fotowoltaicznego można uzyskać ok. 110-150 kWh energii elektrycznej. W przypadku gdy instalacja produkuje średnio 140 kWh rocznie z m², to uzysk z jednego panelu o standardowym wymiarze 1,64 m² wyniesie 230 kWh na rok. Bazując na powyższym przykładzie – na 16 panelach zostanie wyprodukowana energia na poziomie 3670 kWh. Jeśli przyjmiemy, że cena energii elektrycznej wynosi 0,6 zł, to oszczędności wyniosą około 2200 zł. Reasumując wydane 28 tys. zł na zakup instalacji zwróci się po 12 latach. Jeżeli natomiast uwzględnimy rosnące ceny energii, okazuje się, że inwestycja zwraca się jeszcze szybciej.

Konieczne są pozwolenia?

Mit! Zgodnie ze znowelizowanym Prawem budowlanym montaż urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW nie wymaga pozwolenia na budowę. Jeżeli natomiast montaż mikroinstalacji wiąże się ze znacznymi przeróbkami w konstrukcji dachu bądź wymaga przeniesienia okna połaciowego w inne miejsce - wówczas takie pozwolenie jest wymagane.

Panele fotowoltaiczne nie działają w pochmurne dni?

Mit! Do działania instalacji fotowoltaicznej wystarczy rozproszone światło. Ogniwa wysokiej jakości mogą w pochmurne dni produkować zaledwie 1 proc. mniej energii niż w dni słoneczne. Dodatkowo wydajność paneli fotowoltaicznych jest wyższa wtedy, gdy na zewnątrz jest chłodniej. W gorące dni spada. Najlepszym argumentem za tym przemawiającym jest fakt, że Niemcy leżą prawie na tej samej szerokości geograficznej co Polska, a liczba pochmurnych dni w roku jest zbliżona w obu krajach. Jednak mimo to zachodni sąsiedzi są liderem w produkcji energii ze słońca.

Do sprzedaży trzeba prowadzić działalność gospodarczą?

Mit! Produkcja prądu w ramach domowych instalacji fotowoltaicznych i odsprzedaż niewykorzystanych nadwyżek nie wymaga prowadzenia działalności gospodarczej, ani żadnych koncesji. Warunkiem jest to, aby moc przyłączonej instalacji nie była większa niż określona w umowie z dostawcą energii. Do rozpoczęcia odprzedaży wystarczy jedynie proste zgłoszenie przyłączenia instalacji do sieci energetycznej.

Fotowoltaika - jakie wsparcie można uzyskać? Sprawdź