Jak mieszkają studenci w Polsce i Europie?

Co roku, jesienią krajowe media częściej interesują się tematem zakwaterowania studentów. Taka sytuacja ma oczywiście związek z początkiem roku akademickiego. Rodzimi studenci od lat narzekają na warunki mieszkaniowe, ale tym razem ich sytuacja jest faktycznie kiepska. Od połowy 2021 r. do połowy 2022 r., najem na terenie największych polskich miast podrożał bowiem o 20% - 25%.

Z lektury tego tekstu dowiesz się m.in:

• jak mieszkają studenci w Polsce
• ile średnio kosztuje wynajem mieszkania studenckiego
• jak wygląda sytuacja mieszkaniowa

Co roku, jesienią krajowe media częściej interesują się tematem zakwaterowania studentów. Taka sytuacja ma oczywiście związek z początkiem roku akademickiego. Rodzimi studenci od lat narzekają na warunki mieszkaniowe, ale tym razem ich sytuacja jest faktycznie kiepska. Od połowy 2021 r. do połowy 2022 r., najem na terenie największych polskich miast podrożał bowiem o 20% - 25%.

W tym kontekście, szczególnie ciekawe wydają się informacje mówiące, jak mieszkają studenci w Polsce. Można bowiem ocenić, ilu młodych osób dotknie kryzys na rynku najmu. Równie interesujące jest porównanie popularności akademików wśród polskich studentów oraz ich rówieśników mieszkających w innych krajach Europy. Warto wiedzieć, że studencki wynajem w niektórych państwach UE jest obiektem zainteresowania dużych inwestorów. 

Mieszkanie dla studenta - kupić czy wynająć? Sprawdź

Jak mieszkają studenci w Polsce?

Jeszcze przed zaprezentowaniem informacji o tym, jak wygląda rynek nieruchomości z perspektywy zagranicznych studentów, warto przyjrzeć się sytuacji dotyczącej naszego kraju. Okazja jest dobra, gdyż niedawno został opublikowany ciekawy raport pod tytułem "Portfel Studenta, publikacja Warszawskiego Instytutu Bankowości we współpracy ze Związkiem Banków Polskich (Edycja VII wrzesień 2022)". 

Z tej analizy dowiemy się na przykład, jaka część rodzimych żaków musi wynajmować mieszkanie na wolnym rynku (m.in. mieszkanie 3-pokojowe razem ze znajomymi lub mniejszy lokal dwupokojowy albo kawalerkę). Wspomniany raport wskazuje, że w 2022 r. około 34% ankietowanych studentów wynajmowało mieszkanie samodzielnie lub ze znajomymi. Samodzielny albo współdzielony pokój w akademiku (zwykle dwuosobowy) był natomiast miejscem zamieszkania dla 8% studentów.

Mieszkanie z rodzicami coraz popularniejsze

Kolejne 9% studentów biorących udział w badaniu ankietowym z 2022 r. zadeklarowało posiadanie własnej nieruchomości. Natomiast dla 6% ankietowanych wynajem pokoju lub mieszkania był darmowy (przykład to stancja u krewnego). Podobnie jak w 2021 roku, największą grupą były osoby, które mieszkają u rodziny lub znajomych i nie płacą za najem.

Warto odnotować, że odsetek takich osób mieszkających razem z rodziną lub znajomymi spadł względem 2021 r. (z 50% do 43%). Na pewno miało to związek ze złagodzeniem pandemicznych obostrzeń. Pandemia wywarła wpływ również na potrzeby mieszkaniowe zagranicznych studentów. W 2022 r. większa ich liczba (względem 2020 r. i 2021 r.) zaczęła szukać mieszkania lub miejsca w akademiku.

Prognozowany wzrost kosztów za wynajem

Autorzy analizowanego raportu (Portfel Studenta, Edycja VII wrzesień 2022) ostrzegają, że nowy rok akademicki będzie czasem szybkiego wzrostu mieszkaniowych wydatków dla młodych rodaków. Niektórych studentów nie będzie stać, aby wynająć mieszkanie, które posiada odpowiedni standard. Mowa o lokalu, w którym można komfortowo mieszkać i uczyć się. Łazienka współdzielona z wieloma osobami coraz częściej nie wchodzi w grę. Ponadto studenci nie chcą długo dojeżdżać.

Niestety, w obecnych warunkach za dobrze zlokalizowane "M" najemca zapłaci sporo. Dane portalu GetHome.pl z początku października 2022 r. wskazują, że typowa warszawska kawalerka na wynajem ma czynsz wynoszący ok. 2600 zł. Nawet zakładając niski standard i gorszą lokalizację, trudno znaleźć oferty, w których cena najmu będzie mniejsza od 2000 zł miesięcznie. W innych miastach akademickich też jest drożej niż przed rokiem. Przykład to Kraków, gdzie typowa kawalerka jako studencka kwatera kosztuje co najmniej 2300 zł (nie wliczając opłat).

Ile wydaje na utrzymanie polski student?

Wyniki badania „Sytuacja finansowa młodych Polaków” przeprowadzonego przez Warszawski Instytut Bankowości w 2022 roku wskazują natomiast, że studenci na rynku nieruchomości (rynku najmu) najczęściej wydają 501 zł - 800 złotych miesięcznie - również w okresie wakacyjnym (29% ankietowanych). Częste są też wydatki rzędu 801 zł - 1000 złotych (20%), do 500 zł (19%) oraz 1001 zł - 1200 zł (17%).

Trudno się zatem dziwić, że przy takim budżecie większość studentów w Polsce (ok. 2/3) zamieszkuje samodzielny pokój, a nie np. kawalerkę. Ten wynik uwzględnia również osoby mieszkające w domach studenckich. Mała liczba miejsc w akademikach sprawia, że duża część studentów decyduje się na wynajem za rynkowe stawki. Niestety, koszty najmu mieszkań w 2023 r. mogą być tak wysokie, jak nigdy wcześniej. Podrożeje też dojazd i koszt wyżywienia.

Akademik czy wynajem? Polska na tle innych państw

Zagraniczne raporty na temat studenckiego najmu potwierdzają, że w naszym kraju akademik jest raczej mało popularną formą mieszkania. W wielu krajach Europy uczelnia lub prywatny inwestor zapewnia lokum dla o wiele większej części studentów. Dane z analizy firmy Catella (Student Housing in Europe 2021) wskazują, że w 2021 r. akademiki mogły zapewnić miejsce dla 11% rodzimych studentów.

Najem pokoi w akademikach był o wiele bardziej popularny wśród studentów z takich krajów jak na przykład Szwecja (20%), Dania (22%) oraz Wielka Brytania (26%). Wyniki badania Eurostudent VII też potwierdzają, że Polska cechuje się dużo mniejszym od europejskiej średniej udziałem studentów zasiedlających akademiki. Nawet w przypadku Czech i Węgier dwukrotnie większą popularnością cieszą się właśnie takie obiekty zbiorowego zamieszkania.

Na Zachodzie Europy akademiki to ciekawa inwestycja

Mimo nakładów poczynionych przez rodzime uczelnie, polski akademik nie zawsze można określić jako komfortowy. Sytuacja może się jednak zmienić, ponieważ na rodzimym rynku coraz częściej pojawiają się prywatne akademiki. Tak zwana branża PBSA (ang. Purpose Built Student Accommodation) jest poważnym graczem na rynku nieruchomości na przykład w Wielkiej Brytanii, Niemczech oraz Szwecji. Według danych firmy Bonard, w Wielkiej Brytanii prywatne akademiki mają miejsca dla około 500 000 studentów. Kolejne pozycje w europejskim rankingu zajmują Niemcy (ok. 200 000) oraz Francja (ok. 190 000).

Polskie prywatne akademiki mają na razie ok. 10 000 miejsc. Ich popularność będzie rosła (pod warunkiem przystępnej ceny), bo coraz więcej studentów ma kłopoty, aby znaleźć mieszkanie. Poza tym nie dla wszystkich żaków niska cena lokum jest priorytetem. Większy wybór na rynku najmu zapewniony przez branżę PBSA będzie dobrą wiadomością z punktu widzenia wszystkich studentów.