Slow home: czym jest dobrostan w Twoim domu i jak wspierać well-being?

Dziewięćdziesiąt procent czasu spędzamy wnętrz budynków. Średnio czternaście godzin dziennie przebywamy we własnych domach. Tak wynika z badań organizacji non-profit World Green Building Council. Nie ulega zatem wątpliwości, że to jak wyglądają wnętrza, ma ogromne znaczenie. Ich wygląd wpływa na nasze samopoczucie i poziom energii. Jak zatem zadbać o wygląd najbliższego otoczenia? Przede wszystkim warto skupić się na tym, na co mamy wpływ, czyli na naszych mieszkaniach. Poznaj sposoby na zaaranżowanie czterech ścian tak, aby stały się przyjaznym miejscem do odpoczynku i wspierały Twój dobrostan. 

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• w jaki sposób wnętrza wpływają na dobrostan emocjonalny,
• jakie kolory sprzyjają dobremu samopoczuciu,
• jakie zapachy i dźwięki działają relaksująco. 

Dobrostan - co to takiego? 

Wiele badań naukowych dowodzi, że to jak wyglądają wnętrza, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Zależność tę bada neuroarchitektura. To pojęcie oznacza dziedzinę naukową koncentrującą się na sposobie, w jaki projektowanie architektoniczne i urbanistyczne wpływa na samopoczucie, funkcje poznawcze i ogólną kondycję fizyczną i psychiczną ludzi. Neurorchitektura opiera się na przekonaniu, że mózg w zdecydowany sposób reaguje na środowisko zewnętrzne, od formy i samej funkcji budynków, po materiały użyte w ich konstrukcji. Zrozumienie tych zależności pomaga tworzyć i budować takie wnętrza, które po pierwsze estetycznie wyglądają, a po drugie w pozytywny sposób oddziaływują na emocje i zdrowie, czyli wspierają nasz dobrostan (ang. well-being). Warto wyjaśnić, że dobrostan to subiektywne postrzeganie zadowolenia z fizycznego, psychicznego i społecznego stanu własnego życia. 

Jak zatem wzmacniać swoją psychikę najbliższym otoczeniem? Na co zwrócić uwagę urządzając wnętrze? Poznaj nasze sposoby na mieszkanie sprzyjające relaksowi. 

Oświetlenie 

Oświetlenie odgrywa nie tylko funkcjonalną i estetyczną rolę, ale wpływa również na samopoczucie domowników. Światło stymuluje produkcję serotoniny - hormonu szczęścia i melatoniny - hormonu regulującego sen. Z kolei niedostatek światła może powodować wahania kortyzolu - hormonu stresu. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o oświetlenie w mieszkaniu. Oczywiście najbardziej pożądane jest światło naturalne. Duże okna w mieszkaniu, przeszklone ściany są dobry rozwiązaniem. Co jednak zrobić, gdy brakuje słońca? Należy w przemyślany sposób wykorzystać sztuczne oświetlenie. 

Istotny jest wybór odpowiedniej barwy światła. To jaką wybierzemy, wpłynie na klimat w mieszkaniu. 

• Zimna barwa światła - pobudza i sprzyja koncentracji.
• Neutralna barwa światła - w naturze odpowiada porze popołudniowej. Ma raczej obojętny wpływ na człowieka.
• Ciepła barwa światła - w naturze występuje przy wschodach i zachodach słońca. Odpręża i relaksuje. 

Warto również zainwestować w oświetlenie punktowe. Pozwala ono skupić światło tam, gdzie jest najbardziej potrzebne, jednocześnie unikając oślepiającego efektu, który może powstać przy użyciu tylko jednego, centralnego źródła światła. Można je dostosować do własnych potrzeb, wybierając między różnorodnością stylów, mocą oraz kolorami. 

Do stworzenia przyjemnej atmosfery warto również wykorzystywać światło świec. Należy jednak pamiętać o bezpieczeństwie i umieszczać świece na podstawkach, z dala od łatwopalnych materiałów oraz w miejscach, gdzie nie są one dostępne dla dzieci i zwierząt.

Kolory sprzyjające dobremu samopoczuciu

Kolory mogą mieć silny wpływ na nasze emocje i zachowanie. Dlatego też urządzając mieszkanie, warto wykorzystać następujące barwy: 

• Błękit - odcienie błękitu są kojące. W oczywisty sposób przywodzą na myśl skojarzenie z niebem i wodą. Kolor ten pozytywnie wpływa na sen.
• Zieleń - symbolizuje naturę. Obniża poziom stresu i poprawia nastrój. 
• Pastele - barwy, takie jak np. jasny róż, mięta, lawenda czy delikatny żółty nadadzą wnętrzu lekkości.
• Ciepłe drewniane odcienie - drewno dodaje wnętrzu ciepła i przytulności. Wybierając meble lub dodatki w ciepłych odcieniach drewna, takich jak orzech, dąb czy klon wprowadzisz do domu harmonię. 
• Beże i szarości - to wszechstronne kolory, które dobrze łączą się z innymi. Możesz potraktować je jako bazę. Nie przesadź jednak z ich ilością, inaczej wnętrze będzie wyglądać na ponure i smutne. 

Zdecydowanie unikaj zbyt jaskrawych i intensywnych barw, które mogą działać stresująco i męcząco na zmysły. 

Natura

Każdy specjalista zajmujący się zdrowiem psychicznym, np. psycholog czy terapeuta potwierdzą, że obecność natury zmniejsza stres i poprawia samopoczucie. Co zatem zrobić, aby wprowadzić ją do swojego wnętrza? Postaw na: 

• Rośliny - dodaj do swojego mieszkania rośliny doniczkowe. Nie tylko oczyszczają powietrze, ale także pozytywnie wpływają na samopoczucie. Dobrze pod tym względem sprawdzą się Sansewieria (Wężownica), Fikus Benjamina czy aloes. 
• Kolory ziemi - stosuj paletę barw inspirowanych naturą - beże, zielenie, brązy, kamienne szarości są kojące dla zmysłów. 
• Wodę - jeśli to możliwe, wprowadź do swojego mieszkania np. małą fontannę. Dźwięk płynącej wody może być bardzo relaksujący i pomagać w redukcji stresu.
• Obrazy, pejzaże i fotografie natury - widok lasu, gór, morza czy kwiatów będzie przypominać o pięknie świata zewnętrznego. 

Układ przestrzenny

Układ przestrzenny mieszkania ma znaczący wpływ na samopoczucie jego mieszkańców. Odpowiednie usytuowanie przedmiotów, mebli może pomagać w codziennym funkcjonowaniu, bądź zupełnie je zaburzać. Może wpływać na nastrój, zdolność do relaksu oraz ogólną produktywność. 

Szczególną uwagę warto zwrócić na układ przestrzenny kuchni. W tym pomieszczeniu spędzamy dużo czasu. Dlatego tak ważne jest, aby kuchnia była nie tylko estetyczna, ale przede wszystkim funkcjonalna. Optymalne rozmieszczenie strefy przechowywania, przygotowywania posiłków i zmywania wpływa na płynność i wygodę korzystania z tego pomieszczenia, co może znacząco zredukować stres i uczynić proces gotowania bardziej przyjemnym. 

Dźwięk

Mieszkanie przy ruchliwej, głośnej ulicy może skutecznie zaburzać odpoczynek. Dlatego też warto przemyśleć tę kwestię przed zakupem mieszkania. Aby wnętrze było miejscem przyjaznym do relaksu warto minimalizować hałas dobiegający z zewnątrz budynku, jak i ten rozchodzący się w środku. Odpowiednio wykonana izolacja akustyczna to konieczność. Stosowanie podwójnych lub potrójnych szyb w oknach, drzwi zewnętrzne o podwyższonej izolacyjności akustycznej oraz zastosowanie materiałów pochłaniających dźwięk na ścianach są skutecznymi metodami na ograniczenie niechcianego hałasu. Pomóc mogą również dywany, zasłony i inne elementy tekstylne pochłaniające dźwięki. Co więcej, ich “miękkość” bez wątpienia wpłynie na przytulną atmosferę. 

Oprócz minimalizowania hałasu warto pamiętać o wprowadzaniu do wnętrza przyjemnych dźwięków, np. szumu wody czy relaksującej muzyki. 

Zapachy

Przyjemne aromaty mogą poprawiać nastrój, a nawet zwiększać wydajność pracy czy nauki. Chodzi o takie zapachy jak:

• Lawenda - ułatwia zasypianie i poprawia jakość snu.
• Cytryna i inne cytrusy - świeży, orzeźwiający zapach cytryny, pomarańczy czy limonki może poprawić koncentrację i pobudzić do działania.
• Mięta - posiada właściwości orzeźwiające i pobudzające, może pomóc w skupieniu i odświeżeniu umysłu.
• Jaśmin - ma działanie uspokajające. 
• Drzewo cedrowe i sosna - to jedne z najbardziej odprężających zapachów. 

Wybierając zapachy do domu, warto również zwrócić uwagę na indywidualne preferencje domowników, ponieważ każdy z nas reaguje na aromaty w nieco inny sposób. Ważne jest, aby nie przesadzić z ich intensywnością. Zbyt mocne aromaty mogą działać przytłaczająco.

Materiały

Wybór materiałów i tekstyliów, które pojawiają się w naszych domach, ma znaczący wpływ na samopoczucie domowników. Naturalne materiały, takie jak drewno, bawełna, len czy wełna, są nie tylko trwałe, ale również wpływają pozytywnie na zdrowie i komfort mieszkańców. Drewno, ze względu na swoje właściwości termoregulacyjne i antystatyczne, tworzy w domu ciepłą i przyjazną atmosferę. Tekstylia wykonane z bawełny czy lnu są miękkie, przewiewne i przyjemne w dotyku, co sprzyja relaksowi i komfortowi użytkowania.

Zastosowanie naturalnych materiałów może również przyczynić się do poprawy jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń, ponieważ wiele z nich ma właściwości hipoalergiczne i nie emituje szkodliwych substancji. 

Slow home i dobrostan w domu: podsumowanie 

Tworzenie domu, w którym panuje atmosfera spokoju i gdzie każdy detal jest przemyślany pod kątem dobrostanu domowników, jest kluczem do budowania przestrzeni wspierającej well-being. W artykule przedstawiliśmy różnorodne aspekty, które należy wziąć pod uwagę, planując aranżację wnętrza w duchu slow home. Od wyboru odpowiedniego oświetlenia, poprzez zastosowanie kojących kolorów i naturalnych materiałów, aż po minimalizację hałasu i wprowadzenie elementów natury oraz przyjemnych zapachów. Wszystkie te czynniki, połączone z przemyślanym układem przestrzennym, tworzą optymalne warunki do odpoczynku, regeneracji i pozytywnego spędzania czasu w domowym zaciszu.