Sprzedaż ziemi rolnej: nowe regulacje budzą obawy deweloperów

W założeniach nowelizacji Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego zmiany prawa były podyktowane obawą związaną z uwolnieniem sprzedaży ziemi cudzoziemcom, co nastąpi 1 maja tego roku. W efekcie znowelizowane w ubiegłym roku przepisy wprowadzały również utrudnienia w sprzedaży ziemi samym rolnikom, a także ograniczenia w zakupie ziemi rolnej przez przedsiębiorców, np. w celu prowadzenia inwestycji mieszkaniowych. Wstrzymanie wejścia w życie ustawy ma zaowocować nowymi rozwiązaniami prawnymi. Co proponuje obecny resort rolnictwa?

Nowy projekt po konsultacjach

W ministerstwie trwają prace nad Ustawą o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw – w tym ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Przewiduje ona wyłączenie z 5-letniego zakazu sprzedaży gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa m.in. tych nieruchomości, które są przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe, ale pod pewnymi warunkami. Nieruchomości te mają być przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy.

W uzasadnieniu do projektu czytamy, że nowelizacja prawa ma być wyrazem troski państwa o zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego obywateli i wspieranie zrównoważonego rolnictwa, a także umożliwić ochronę gruntów rolnych pod względem ilościowym i jakościowym. - O ile w przypadku areału gruntów rolnych położonych na terenach wiejskich znajduje to pewne uzasadnienie, o tyle w odniesieniu do gruntów znajdujących się w granicach administracyjnych miast, proponowane rozwiązanie legislacyjne nie przyczyni się do osiągnięcia celów ustawy, za to będzie miało negatywny wpływ na poziom inwestycji budowlanych w kraju – ocenia Konrad Płochocki, dyrektor generalny Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

PZFD w swoim stanowisku, które trafiło do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, proponuje wyłączyć spod zakazu sprzedaży przez 5 lat od wejścia w życie ustawy także tych nieruchomości, które znajdują się w granicach administracyjnych miast. Jako argument podaje dane z największych miast: grunty rolne stanowią 47% powierzchni Krakowa oraz ok. 30% powierzchni Warszawy. PZFD argumentuje, że 70% powierzchni kraju nie jest objętych planami miejscowymi, a w praktyce rynkowej istnieją wątpliwości interpretacyjne co do traktowania jako nierolnicze tych nieruchomości, dla których wydano decyzje o warunkach zabudowy.

Co z ziemią w prywatnych rękach?

Sprzedaż ziemi rolnej pozostającej we własności osób prywatnych reguluje Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Tu prawo nabycia gruntów ma należeć do Agencji Nieruchomości Rolnych oraz rolników. - Wprowadzenie zasady, w myśl której jedynie rolnicy indywidualni będą mogli nabywać nieruchomości rolne doprowadzi do znacznego ograniczenia podaży gruntów, które po przekształceniach są przeznaczane na tereny budowlane. Należy wprowadzić mechanizmy, które zapewnią odpowiednią podaż gruntów inwestycyjnych w miastach – ocenia Konrad Płochocki. - Naszym przesłaniem jest zaproponowanie zmian, które nie doprowadzą do istotnego spadku inwestycji budowlanych w kraju.

PZFD postuluje, aby spod reżimu Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego wyłączyć grunty w tych samych przypadkach, które wyszczególniono w odniesieniu do gruntów rolnych należących do Skarbu Państwa. Wtedy zakaz sprzedaży nie obowiązywałby także w przypadku nieruchomości pozostających w rękach prywatnych położonych w granicach miast. Konsultacje społeczne ministerialnego projektu odbywały się w styczniu. Ministerstwo chce zakończyć proces legislacyjny przed 1 maja, a nowe przepisy mają wejść w życie 30 kwietnia.