Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie a ulga PIT

Michał Koralewski
Michał Koralewski

Data publikacji: 28.02.2018, Data aktualizacji: 07.06.2019

Średnia ocen 4/5 na podstawie 12 głosów

Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie a ulga PIT
Jak wygląda kwestia ulgi PIT po sprzedaży nieruchomości po rozwodzie? Przeczytaj na RynekPierwotny.pl.

Coraz częstsze są sytuacje, w których małżonkowie w toku małżeństwa nabywają do majątku wspólnego więcej aniżeli jedną nieruchomość. Po rozwodzie dzielą się zaś nimi w ustalony sposób, najczęściej dążąc do zachowania ekwiwalentności otrzymanych składników majątku zgromadzonego w czasie trwania ich małżeństwa.

Analogiczny problem powstaje w przypadku, gdy w czasie trwania małżeństwa małżonkowie decydują się na zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej i wprowadzenie umownej rozdzielności majątkowej dzieląc jednocześnie dotychczas nabyte przez nich mienie.

Na marginesie należy bowiem wskazać, że umowna modyfikacja majątkowego ustroju małżonków może przyjąć postać pełnej rozdzielności majątkowej, co wiąże się z podziałem dotychczasowego majątku wspólnego. Małżonkowie mogą także zdecydować się na wprowadzenie rozdzielności względem składników mienia nabywanych w przyszłości. W tym drugim wypadku status dotychczasowego majątku nie zmienia się.

Niekiedy wszakże zdarzyć się może, że mienie nie daje się podzielić w sposób równy. Jest to o tyle zrozumiałe, że kupowane mieszkania rzadko są w takiej samej wartości. W tego typu przypadkach może powstać wątpliwość w zakresie możliwości skorzystania przez każdego z małżonków ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Przypomnijmy, sprzedaż nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, o ile następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (zob. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Sposób liczenia wskazanego okresu jest zatem dla skorzystania ze zwolnienia kluczowy.

Okazuje się bowiem, że nawet nabycie nieruchomości przez małżonków do majątku wspólnego i upływ pięciu lat od tej daty, nie gwarantuje możliwości skorzystania ze ww. zwolnienia. Zgodnie z utrwalonymi poglądami organów skarbowym, potwierdzanych ostatnio przez sądy administracyjne:

  • jeżeli podział majątku między małżonkami albo byłymi małżonkami jest ekwiwalentny, czyli równy oraz bez spłat i dopłat – tj. każda z osób otrzymuje po 50% - to dla każdego z nich rozstrzygająca będzie data pierwotnego nabycia całej nieruchomości do majątku wspólnego,

  • jeżeli podział majątku wspólnego nie będzie natomiast równy, to małżonek, który otrzymuje więcej niż swój udział, nabywa ową nadwyżkę nad swój udział w majątku wspólnym dopiero w dniu podziału.

W tego typu przypadkach należy wyróżnić kilka odrębnych przypadków sprzedaży nieruchomości przejętych na własność na skutek podziału, przez każdego z małżonków:

  1. dla małżonka, który otrzymał nieruchomość odpowiadającą swoją wartością 50% wartości całego dzielonego majątku, bądź o wartości niższej – pięcioletni okres wskazany w art. 10 ust. 1pkt 8 ww. ustawy liczony będzie od dnia nabycia tejże nieruchomości do majątku wspólnego małżonków,

  2. dla małżonka, który otrzymał nieruchomość przekraczającą swoją wartością 50% wartości całego dzielonego majątku:

    1. w części odpowiadającej 50% udziałowi danego małżonka w dzielonym majątku – może on stosować zwolnienie na zasadach, jak małżonek wskazany w punkcie 1,

    2. w części stanowiącej nadwyżkę ponad 50% udział w dzielonym mieniu – moment nabycia liczony będzie od dnia podziału majątku po rozwodzie, bądź zawarcia małżeńskiej umowy majątkowej (tzw. intercyzy).

W tym miejscu zaznaczyć należy, że przyjęcie 50% udziałów w majątku małżonków jest zasadą ogólną zakładającą równy udział obu małżonków w gromadzeniu tegoż mienia. W przypadku ustalenia innych (nierównych) udziałów, powyższe zasady należy stosować odpowiednio biorąc za punkt wyjścia udział każdego z małżonków w dzielonym majątku wspólnym.

Wracając natomiast do przypadku opisanego w punkcie 2) powyżej. Zakładając zatem, że jeden z małżonków otrzymał 10% więcej aniżeli jego udział w majątku wspólnym. W takim przypadku powinien on ustalić jaką część otrzymanego przez niego mieszkania stanowi owa nadwyżka. Następnie, przy sprzedaży otrzymanego w ramach podziału mieszkania, powinien opodatkować część przypadającą na ów nadwyżkowy udział w otrzymanym na własność mieszkaniu.

Sytuacja taka nie wystąpi w przypadku, gdy sprzedaż nieruchomości otrzymanej w wyniku podziału majątku wspólnego nastąpi po upływie pięciu lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej, bądź podział majątku wspólnego po rozwodzie.

Na koniec zwrócić należy uwagę, że orzecznictwo pozwala obu małżonkom na skorzystanie ze zwolnienia w podatku dochodowym, gdy wartość nieruchomości jest „ekwiwalentna”, czyli co do zasady równa.

W sytuacjach skrajnych, gdy różnice w wartości są niewielkie. Po zapłacie podatku zasadne wydaje się wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku. Brak jest bowiem jasnych wytycznych kiedy wartość obu nieruchomości będzie ekwiwalentna. Czy tylko przy ich równości, czy też możliwe są nieznaczne odstępstwa i niewielka różnica w wartości obu nieruchomości. Pomocna w tym zakresie może być cena zakupu obu nieruchomości – gdy zakup dokonano za taką samą kwotę, a różnice powstały w czasie późniejszym, a także zbliżony standard, powierzchnia i przeznaczenie obu mieszkań.

Michał Koralewski
Michał Koralewski

Radca prawny, absolwent studiów II i III stopnia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, wspólnik zarządzający w Kancelarii Radców Prawnych Legitus s.c.

Subskrybuj rynekpierwotny.pl w Google News

PODZIEL SIĘ:

KATEGORIE:

OCEŃ ARTYKUŁ:

Komentowanie dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników.

    Artykuły powiązane

    Nagrody i wyróżnienia

    nagroda forbes 2022
    nagroda forbes 2021
    nagroda digital excellence awards 2022
    nagroda laur klienta 2023
    nagroda dobry pracodawca 2023
    nagroda gazele biznesu 2023
    Twoja przeglądarka nie jest obsługiwana

    Nowa odsłona RynkuPierwotnego została stworzona w oparciu o najnowsze technologie zapewniające szybsze działanie serwisu i maksymalne bezpieczeństwo. Niestety, Twoja aktualna przeglądarka nie wspiera tych technologii.

    Sugerujemy pobranie najnowszej wersji jednej z poniższych wyszukiwarek: