Rodzaje pokryć dachowych

W nowoczesnym budownictwie w domach jednorodzinnych czy zabudowie segmentowej można wyróżnić najróżniejsze pokrycia dachów. Poza projektem i własnymi upodobaniami, duży wpływ na wygląd, kształt i formę zadaszenia mają uwarunkowania regionalne, otoczenie, jak również przeznaczenie danego budynku.

Tym razem, z myślą o wszystkich tych, którzy planują zamieszkać w niewielkim domu pod miastem, postanowiliśmy nieco bliżej przyjrzeć się różnym typom dachów. Czym kierować się wybierając dach? Podpowiadamy.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• dlaczego wybór rodzaju dachu jest tak bardzo istotny
• jakie są typy i kształty dachów
• ile kosztuje dach

Wybór rodzaju dachu - dlaczego jest ważny? 

Kształt dachu oznacza określoną konstrukcję. Im bardziej jest skomplikowany, tym bardziej wzrasta ilość niezbędnych detali konstrukcyjnych i izolacyjnych. Nie na każdej więźbie dachowej można położyć ten sam rodzaj pokrycia dachowego, ze względu na jego ciężar. Dachówka, blachodachówka i ogólnie cały dach, to niemały wydatek i poważne przedsięwzięcie.

Warto przed wyborem jego formy przeanalizować wszelkie za i przeciw. Różne typy inaczej zachowują się podczas eksploatacji. Najpierw warto wybrać materiał pokryciowy i w miarę precyzyjnie obliczyć jego potrzebną ilość. Powinno się wziąć pod uwagę warunki klimatyczne miejsca budowy domu.

Sam dach mogą urozmaicać dodatkowo okna połaciowe oraz lukarny o różnych formach. Poniżej podpowiadamy, jak odpowiednio zagospodarować powierzchnię dachu i jaki rodzaj konstrukcji wybrać.

Typy i kształty dachów 

W budownictwie jednorodzinnym z reguły bazuje się na belkach drewnianych. Muszą być odpowiednio przygotowane, co oznacza zaimpregnowane i zabezpieczone ogniowo. Kiedy buduje się większe obiekty, konstrukcja wykonywana jest ze stali, żelbetu lub drewna klejonego.

Dach spadzisty 

Budowa dachu to bardzo ważna sprawa. Dużą popularnością wśród projektów nowych domów cieszy się kształt dachu pochyłego, który - w zależności od odpowiedniej konstrukcji - może być zarówno jedno, dwu, cztero lub wielospadowy, naczółkowy, półszczytowy, namiotowy i mansardowy.

Dach jednospadowy 

Dach jednospadowy stosowany jest na przybudówkach bądź długich wąskich budynkach, gdzie rozpiętość między ścianami nie przekracza 6m. Jeśli zależy nam na wykorzystaniu poddasza w formie strychu, konstrukcja połaci powinna być wielopłaszczyznowa. Wspomniane dachy jednospadowe są również dachami pulpitowymi. Charakteryzuje je tylko jedna połać dachu, jeden okap i jedna kalenica. Tylna ściana budynku zwana jest pulpitową, natomiast boczne – szczytowymi.

W zależności od konstrukcji, ściany te mogą być przykryte dachem lub wystawać ponad pokrycie. Ten rodzaj dachu sprawdza się przede wszystkim w przypadku różnego rodzaju przybudówek. Jest również znakomitym rozwiązaniem dla obiektów wolnostojących lub też budowli długich i wąskich, w których zastosowanie innej konstrukcji pokrycia nie jest możliwie.

Dach wielospadowy 

Dach wielospadowy to z kolei dach o wielu przeciwległych połaciach połączonych w styku górnym. W powszechnym rozumieniu inwestorów posiada załamaną główną kalenicę. Ale należy zaznaczyć, że jego specyfika może być jednak w różny sposób interpretowana przez urzędy. Jest to wynikiem trudnych do określenia różnic konstrukcyjnych, które pojawiają się pomiędzy poszczególnymi dachami wielospadowymi.

To połączenie różnych typów konstrukcji dachowych, dzięki czemu, posiada on znacznie większą liczbę krzyżujących się połaci o zróżnicowanych kształtach: trapezowych, trójkątnych czy też równoległobocznych. Decydując się na tego typu konstrukcję, warto mieć na uwadze fakt, że dach wielospadowy to rozwiązanie dość skomplikowane, kosztowne i trudne do wykonania, zwłaszcza na niezbyt dużej powierzchni.

Dach dwuspadowy 

Dach dwuspadowy to inaczej dach siodłowy lub szczytowy. Jak sama nazwa wskazuje, wyposażony został on w dwie połacie, dwa okapy i jedną kalenicę. Najczęściej dachy dwuspadowe są pochylone pod kątem nachylenia dachu 35-45 stopni, choć w miejscach większych opadów śniegu ze względów bezpieczeństwa przekraczają owe 45 stopni.

Dużą zaletą takiego rozwiązania jest niewielkie zużycie materiałów przy jego realizacji, a co za tym idzie niższe koszty. W zależności od projektu domu i stopnia pochylenia połaci, dach ten może wznosić się zarówno nad poddaszem użytkowym, jak i nieużytkowym. Warto mieć na uwadze fakt, że jeśli poddasze jest użytkowe, to bezwzględnie należy zachować szczelinę wentylacyjną pomiędzy izolacją a pokryciem dachu.

Dach dwuspadowy składa się z dwóch połaci i stosuje się go w przypadku budynków o nieskomplikowanym, prostokątnym obrysie. Zdarzają się również dachy szedowe (pilaste), jak i te bardziej złożone, zwane nie bez przyczyny dachami kombinowanymi. Wszystko zależy od kształtu oraz kąta nachylenia połaci.

Dach czterospadowy 

Z kolei dach czterospadowy, zwany inaczej dachem kopertowym, charakteryzuje się dużą sztywnością oraz tym, że ma po cztery połacie – dwie trójkątne i dwie trapezowe, okapy i naroża oraz jedną kalenicę.

Połacie dachowe w tej konstrukcji mają na ogół takie samo nachylenie. Podobnie, jak w przypadku dachu dwuspadowego, może być położony zarówno nad poddaszem użytkowym, jak i nieużytkowym.

Jednak w porównaniu z dachem dwuspadowym, zastosowanie konstrukcji czterospadowej zwiększa nie tylko koszty, ale przede wszystkim liczbę skosów, natomiast znacznie zmniejsza powierzchnię użytkową poddasza. Dlatego też takie dachy wykorzystuje się najczęściej w przypadku domów parterowych z poddaszem nieużytkowym. Taka konstrukcja sprawia, że wysokość poddasza jest niewielka, a więźba dachu wymaga wsparcia słupami. To zdecydowanie utrudnia zaadaptowanie tej przestrzeni.

Dach naczółkowy i półszczytowy

Jeszcze innym popularnym w Polsce rozwiązaniem jest dach naczółkowy (będący wariantem dachu dwuspadowego). Jego cechą charakterystyczną są tzw. ścięte szczyty czyli dodatkowe niewielkie, krótkie połacie na ścianach szczytowych.

Często spotykanym typem dachu, zwłaszcza na Podhalu, jest dach półszczytowy, zwany też przyczółkowym, z charakterystycznym okapem w ścianie szczytowej i widocznym nad okapem fragmentem ściany zwanej fachowo półszczytem górnym. Taka budowa dachu sprzyja odprowadzaniu wody deszczowej i ułatwia zsuwanie się śniegu.

Dach namiotowy 

Brak kalenicy to z kolei domena dachu namiotowego, składającego się z czterech skośnych połaci w kształcie trójkąta, które zbiegają się w jednym punkcie szczytowym. W efekcie swą formą konstrukcja dachu nawiązuje trochę do piramid.

Ten dach znajduje zastosowanie do pokrywania obiektów wzniesionych na planie kwadratu, dzięki temu wszystkie połacie są równe. Odmianą dachu namiotowego jest dach wieżowy, występujący na planie wieloboku.

Dach mansardowy 

Popularny we francuskich budowlach dach mansardowy, przypomina dach łamany. Są to również dachy strome, przy tym to nieco bardziej skomplikowana forma dachu, na którego łamaną konstrukcję składa się gzyms, uskok lub mur oddzielający od siebie dwie tworzące go połacie. Warto dodać, że spotykany w wielu projektach dach mansardowy może być typu francuskiego (z częścią dolną o spadku około 60°, górną - o spadku około 30° ) lub polskiego (z jednakowym spadkiem obu części).

Płaski dach 

W ostatnim czasie prawdziwy renesans, zwłaszcza wśród nowoczesnych projektów domów, przeżywają znane od stuleci dachy płaskie, zwane także ze względu na swoją podwójną funkcję stropu i dachu - stropodachem. Może być wykonany jako pełny, odpowietrzany albo wentylowany.

Pomimo nazwy powierzchnia wspomnianego dachu nie jest całkowicie równa, a jego kąt nachylenia wynosi do około 20 stopni. Konstrukcja z niewielkim nachyleniem, jest idealnym rozwiązaniem dla wszystkich tych, którzy marzą o zielonych tarasach wraz z elementami małej architektury, usytuowanych na szczycie takiego dachu.

Cena dachu 

O jakości dachu decyduje cena, która zależy od projektu dachu. Zależy ona oczywiście od konstrukcji budynku. Zasada jest prosta. Im mniej jest skomplikowana i zawiera mniej dodatkowych elementów, tym tańsze jest wykonanie.

To oznacza, że dach wielospadowy może kosztować nawet kilka razy więcej niż prosty dach dwuspadowy. Cena materiałów zależy również od powierzchni, np. rynien, których ułożenie w przypadku skomplikowanych konstrukcji kosztuje więcej. Ostateczną cenę podnoszą dodatkowe elementy, jak lukarny.

Koszt wykonania 1 m2 dachu z ociepleniem i wykończeniem wynosi średnio 300 zł/m. Koszt wykonania 1 m2 samej konstrukcji dachu (bez ocieplenia, orynnowania i podbitki) to z kolei 192 zł.